Bilans zdrowia dziecka w 2. roku życia

Co obejmuje bilans w 2. roku życia dziecka?

Podczas tego bilansu pielęgniarka zmierzy długość, masę ciała i obwód głowy dziecka oraz ciśnienie tętnicze krwi. Ponadto wyliczy ona wskaźnik BMI dziecka. Lekarz z kolei dokładnie zbada dziecko, a szczególną uwagę zwróci na:

• ciemiączko przednie – jego kształt, rozmiar i wygląd
• zaburzenia wzroku – czy dziecko nie ma zeza
• czy dziecko nie ma zaburzeń słuchu
• u chłopców: czy jądra znajdują się w mosznie, czy nie ma stulejki¹
• czy dziecko ma już wszystkie ząbki, czy nie ma objawów próchnicy
• rozwój mowy
• czy dziecko zaczyna zgłaszać potrzeby fizjologiczne
• czy nie ma wad postawy

Ciemiączka to takie części czaszki dziecka, która nie są skostniałe. Jednak mózg w tych miejscach jest dobrze chroniony, ponieważ ciemiączka wypełnia specjalna błona. Dzięki niej główkę dziecka można myć, głaskać i przytulać bez obaw. Ciemiączka pozwalają czaszce dziecka dopasować się do kształtu kanału rodnego matki podczas porodu i umożliwiają rozrost mózgu. Będąc w brzuchu mamy dziecko ma cztery ciemiączka – przednie, tylne i dwa boczne – jednak na świat przychodzi najczęściej z zarośniętymi ciemiączkami bocznymi. Ciemiączko tylne zarasta średnio ok. 6. tygodnia życia, a przednie między 10. a 18. miesiącem życia.

Wywiad lekarski podczas bilansu w 2. roku życia dziecka

Ponadto lekarz zapyta o przyjmowane przez dziecko leki, jego nawyki higieniczne – czy chętnie się kąpie, czy myje zęby pastą z fluorem, żywienie dziecka – jak często i jak dużo dziecko je oraz pije, czy stosowana jest jakaś dieta eliminacyjna oraz zapyta o twoje obserwacje. Niepokojące rzeczy, które możesz zauważyć u swojego dziecka to np.:

• trudności z karmieniem
• problemy z prawidłowym oddawaniem moczu.
• zaparcia
• częste infekcje i częste leczenie antybiotykami
• zaburzenia w rozwoju mowy – brak zdań dwuwyrazowych, brak używania trzeciej osoby
• zaburzenia w rozumieniu mowy – niepokazywanie części ciała, niespełnianie prostych poleceń, dziecko nie naśladuje dźwięków z otoczeni
• zaburzenia zachowania
• zaburzenia snu
• brak pierwszych swobodnych kroków po 15. miesiącu życia
• brak wchodzenia na schody z trzymaniem się poręczy

Lekarz zapyta również jak wygląda wasze życie – kto opiekuje się dzieckiem, jaki dziecko ma rytm dnia, jak się zachowuje, czy doznało jakichś urazów albo miało wykonywane jakieś badania. Dodatkowo sprawdzi w karcie szczepień czy szczepienia są wykonywane zgodnie z kalendarzem szczepień.

Później lekarz udzieli ci informacji, m.in. o żywieniu dziecka, profilaktyce otyłości, stosowaniu witamin (profilaktyka krzywicy²) oraz ewentualnie zleci dodatkowe badania lub konsultacje innych lekarzy. W 2. roku życia dziecka powinniście pójść do dentysty w celu zrobienia przeglądu zębów i stanu jamy ustnej.

Przeczytaj także ogólne informacje o bilansie zdrowia dziecka.

Źródła:

• „Książeczka zdrowia dziecka” Ministerstwa Zdrowia, której wzór został opisany w załączniku 6. Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 9 listopada 2015 roku w sprawie rodzajów, zakresu i wzorów dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania (Dz. U. poz. 2069).
• Program Szczepień Ochronnych 2016.
• „Pielęgniarstwo pediatryczne. Podręcznik dla studiów medycznych” pod red. Bogusława Pawlaczyka.
• Maria Jodkowska, Anna Oblacińska „Testy przesiewowe w kierunku wykrywania zeza u niemowląt”.

¹ Stulejka – sytuacja, w której napletek zasłania ujście zewnętrzne cewki moczowej i niemożliwe jest jego zsunięcie. U chłopców do 2. roku życia jest to stan fizjologiczny, jednak utrzymywanie się stulejki u starszych chłopców wymaga konsultacji lekarskiej. U dzieci ze stulejką można zaobserwować nawracające infekcje układu moczowego, zapalenia napletka i żołędzi lub trudności w oddawaniu moczu (podczas mikcji napletek nadyma się jak balonik). Leczeniem jest drobny zabieg chirurgiczny.
² Krzywica – zespół objawów ze strony całego organizmu spowodowany niedoborem witaminy D. Występuje głównie u dzieci w 1. roku życia, ale może rozpocząć się już w wieku 2-3 miesięcy). Najczęstsze objawy krzywicy to pocenie główki, zmniejszenie apetytu, rozdrażnienie, bezsenność, obniżenie napięcia mięśniowego, zaparcia, miękkość kości czaszki. Może jej towarzyszyć opóźnienie rozwoju psychoruchowego oraz skłonność do zakażeń.