Baby blues - jak sobie radzić ze smutkiem poporodowym?

Po porodzie często zdarza się, że nastrój młodej mamy ulega obniżeniu – jest to zazwyczaj tak zwany baby blues. A przecież ciąża to dla większości kobiet piękny czas oczekiwania na potomka. Zastanawiają się one jak będzie wyglądać ich dziecko, jaki będzie miało charakter, towarzyszy im uczucie ekscytacji i radości. Jak kobieta w nowej roli może sobie poradzić z przygnębieniem poporodowym?  Ile trwa ten stan?
Baby blues przypomina depresję poporodową, ale nią nie jest.
  1. Co to jest?
  2. Przyczyny
  3. Jak rozpoznać
  4. Diagnoza
  5. Jak sobie radzić z baby blues?

Co to jest baby blues?

Syndrom baby blues możemy inaczej określić jako smutek poporodowy, pojawiający się 2-5 dni po urodzeniu dziecka. Występuje on u około 80 proc. kobiet1 i nie jest traktowany jako stan chorobowy.

Jak długo trwa baby blues?

Dobrą wiadomością jest to, że obniżone samopoczucie po porodzie znika szybko, zwykle po 2 tygodniach, chociaż może się utrzymywać dłużej1. Jeśli objawy obniżonego nastroju nie ustępują lub się nasilają, należy skontaktować się z psychologiem.

Przyczyny baby blues

Dokładne przyczyny nie są znane. Podejrzewa się, że za opisywany stan emocjonalny kobiet odpowiadają zmiany hormonalne, m.in. spadek kortykotropiny po porodzie (kortykotropina to hormon związany z kortyzolem, czyli hormonem stresu), który wzrasta w trzecim trymestrze ciąży.

Po porodzie występuje również niski poziom endorfin odpowiadających za uczucie szczęścia oraz estrogenu i progesteronu, co może powodować dyskomfort. Pojawiają się za to duże ilości oksytocyny i prolaktyny (odpowiedzialnych za obkurczanie się macicy oraz produkcję pokarmu).

Te wszystkie nagłe zmiany poziomu hormonów mogą stanowić dla organizmu pewnego rodzaju szok, co przyczynia się do złego samopoczucia kobiety.

Wśród czynników psychologicznych jedną z głównych wymienianych przyczyn jest stres związany z nową sytuacją, nadmiarem nowych obowiązków. Dotyczy to zwłaszcza kobiet, które urodziły po raz pierwszy – mogą one tym bardziej czuć się przytłoczone zaistniałą sytuacją.

Za syndrom odpowiadają:

  • zmiany hormonalne związane z zakończeniem ciąży oraz przygotowaniem do karmienia piersią,
  • stres związany z macierzyństwem: lęk o dziecko, opieka, obawy, niepewność,
  • mała ilość snu,
  • dolegliwości połogu,
  • poczucie niewystarczającego wsparcia ze strony otoczenia,
  • presja społeczna związana z koniecznością sprostania roli perfekcyjnej matki.

Baby blues pojawia się w drugiej dobie po porodzie.

Zapobieganie

Baby blues nie jest chorobą. Ma podłoże hormonalne, więc trudno jest znaleźć sposób, aby mu zapobiec.

Jak rozpoznać baby blues

To zwykle łagodne obniżenie nastroju. Nie należy mylić go z poporodową depresją, gdzie mamy do czynienia ze znacznie bardziej nasilonymi objawami oraz dłuższym czasem trwania.

Kobietom po porodzie może doskwierać:

  • płaczliwość,
  • rozdrażnienie,
  • ciągłe zmęczenie,
  • brak radości z urodzenia dziecka,
  • lękliwość,
  • problemy ze skupieniem uwagi,
  • problemy ze snem,
  • wahania nastroju.

Baby blues od depresji poporodowej różni to, że zły nastrój mija po ok. 14 dniach po porodzie.

Diagnoza baby blues

Trudno mówić o diagnozie w dosłownym znaczeniu tego słowa. Wiele kobiet woli samodzielnie poradzić sobie ze swoim samopoczuciem. Warto jednak w przypadku opisanych wyżej niepokojących objawów zgłosić się do psychologa, aby poprosić o pomoc. Stwierdzi on, czy mamy do czynienia z baby blues, czy może już z depresją i wdroży odpowiednie działania terapeutyczne oraz omówi sposoby radzenia sobie ze stresem

Jak sobie radzić z baby blues?

Przede wszystkim warto pamiętać, że to stan przejściowy, który trwa stosunkowo krótko i zwykle nie wymaga leczenia u specjalisty ani leczenia farmakologicznego.

Aby przetrwać ten trudny czas, świeżo upieczona mama może zastosować kilka metod.

Przede wszystkim w tym okresie bardzo ważny jest wypoczynek. Jeśli więc dziecko śpi, nie próbuj sprzątać czy pracować w inny sposób tylko śpij również, odpoczywaj lub po prostu czytaj ulubioną książkę.

Nie bierz na siebie zbyt dużo obowiązków, daj sobie chwilę na relaks. Przynajmniej na początku obcowania z maluchem nie martw się za bardzo ewentualnym nieporządkiem, zrezygnuj na chwilę z perfekcyjnego ładu w domu na rzecz swojej wygody.

Postaraj się również znaleźć godzinę tylko dla siebie, powierzając malucha babci lub ojcu dziecka. W tym czasie warto jest pójść na masaż czy do kosmetyczki na zabiegi pielęgnacyjne.

Dużą rolę w przetrwaniu syndromu odgrywają bliscy młodej mamy. Warto odciążyć ją od niektórych obowiązków, zwłaszcza tych domowych, oraz np. umożliwić wyjście z partnerem na spacer czy kolację, aby odpoczęła ona od codziennych zajęć związanych z opieką nad dzieckiem, mogła zadbać o siebie.

Młoda mama potrzebuje też dużo ciepłych słów dodających odwagi i wsparcia w jej decyzjach dotyczących opieki. Warto jest więc chwalić mamę, mówiąc:

  • „radzisz sobie bardzo dobrze”,
  • „jestem pewna, że dasz sobie radę”,
  • „jestem z ciebie dumna”.

Dodatkowo babcia czy koleżanki mogą podzielić się swoimi przeżyciami z czasu, gdy same zostały matkami.

Źródła:

"Terapia depresji poporodowej – aktualny stan wiedzy" Maliszewska K, Preis K.; Ann. Acad. Med. Gedan. 2014, 44, 105–111

 

Prezentowanych informacji o charakterze medycznym nie należy traktować jako wytycznych postępowania medycznego w stosunku do każdego pacjenta. O postępowaniu medycznym, w tym o zakresie i częstotliwości badań diagnostycznych i/lub procedur terapeutycznych decyduje lekarz indywidualnie, zgodnie ze wskazaniami medycznymi, które ustala po zapoznaniu się ze stanem pacjenta. Lekarz podejmuje decyzję w porozumieniu z pacjentem. W przypadku chęci realizacji badań nieobjętych wskazaniami lekarskimi, pacjent ma możliwość ich odpłatnego wykonania. Należy potwierdzić przy zakupie badania szczegóły do jego przygotowania.
Data dodania 11.02.2020
Data ostatniej aktualizacji 10.05.2023