Aloes zwyczajny. Kosmetyk wszech czasów

Najwcześniejsze wzmianki o tej roślinie znajdują się na sumeryjskich tablicach datowanych na 2100 rok p.n.e., a Nowy Testament wspomina ją obok mirry jako składnik maści, którą zabalsamowano ciało Jezusa. Wielką miłośniczką aloesu była sama królowa Kleopatra, która twierdziła, że to właśnie jemu zawdzięcza swoją słynną urodę. Nazywała go „fontanną młodości” i używała w celu ochrony skóry przed egipskim słońcem. Aloes stosowany był również przez greckich i rzymskich medyków. Znany grecki lekarz Dioskurides opisał jego właściwości w dziele Greckie zioła. W swojej pracy wymienił liczne zalety aloesu – oczyszczające działanie na układ trawienny, wygładzający i nawilżający wpływ na skórę, leczenie ran i oparzeń oraz wzmacnianie włosów i ich ochronę przed wypadaniem.

Aloes jako roślina lecznicza

Ze względu na wszechstronny wpływ na organizm aloes uznawany jest dzisiaj za królową roślin leczniczych. Spośród wielu gatunków aloesów przebadano dość dokładnie 29, odkrywając ich właściwości lecznicze. Najszerzej wykorzystywanym w lecznictwie i do produkcji suplementów jest Aloe vera. Surowiec pozyskiwany z aloesu to przede wszystkim miąższ, zawarty w grubych, mięsistych liściach. Jest on galaretowaty, jasnozielony. Z aloesu otrzymuje się również pulpę aloesową, w skład której wchodzi miąższ, sok i wierzchnia skóra liści. Z miąższu uzyskuje się śluzowaty, czysty żel aloesowy, pozbawiony gorzkiego i silnie przeczyszczającego soku (alony). Lecznicze właściwości roślina zawdzięcza swojemu bogatemu składowi, obfitującemu w wyjątkowo różnorodne substancje. W skład miąższu aloesowego wchodzi 96% wody. Pozostałe 4% stanowi jednak ponad 270 substancji o potwierdzonej aktywności biologicznej. Są to przede wszystkim odżywcze aminokwasy (w tym niezbędne dla człowieka aminokwasy egzogenne), witaminy (C, B1, B2, B3, beta-karoten) oraz biopierwiastki (m.in. potas, wapń, magnez, sód, żelazo, fosfor, cynk). Sok z aloesu zawiera ponadto związki glikozydowe (aloina, aloinozydy A i B), żywice, śluzy, polisacharydy i enzymy. W lecznictwie wykorzystuje się głównie jego właściwości immunostymulujące, odtruwające z toksyn, poprawiające przemianę materii, regenerujące i przeciwzapalne oraz ułatwiające gojenie się ran.

Aloes w kosmetyce

Zbawienne właściwości aloesu sprawiają, że znajduje on szerokie zastosowanie w kosmetyce, szczególnie w produktach przeznaczonych do skóry delikatnej i wrażliwej. Roślina ta ma nie tylko działanie nawilżające, regenerujące i przeciwzapalne, ale również opóźnia procesy związane ze starzeniem się skóry. Aloes usprawnia naturalny proces odbudowy komórek naskórka, wzmacnia jego strukturę i elastyczność, dzięki czemu skóra staje się bardziej ujędrniona, miękka i rozświetlona. Oprócz tego działa odżywczo i ochronnie na skórę głowy. Wyciąg z aloesu można znaleźć w wielu preparatach kosmetycznych, takich jak kremy, balsamy, toniki, żele pod prysznic, szampony, odżywki do włosów czy pomadki do ust.

„Twój Farmaceuta” nr 10, marzec/kwiecień 2017