Medicover
Problemy pokarmowe przez mleko
Alergia na mleko jest schorzeniem coraz bardziej powszechnym i coraz częściej stanowi powód hospitalizacji. Alergie pokarmowe stanowią poważny problem zdrowotny, a ich objawy wykraczają poza reakcje układu trawiennego.
Przeprowadzone w ostatnich latach badania pokazują, że coraz więcej dzieci trafia do szpitala z powodu problemów pokarmowych, a ponad 40% spośród nich jest hospitalizowanych z powodu alergii na krowie mleko. Przy czym czas trwania i dolegliwość objawów tego typu uczulenia rosną. Zaś z drugiej strony, ograniczenia w diecie niemowlęcia mogą potencjalnie prowadzić do gorszego wzrostu, rozwoju i ogólnie negatywnie wpływać na zdrowie dziecka.
Alergia na mleko u dzieci
Alergie pokarmowe dotyczą głównie dzieci ze względu na niedojrzałość bariery jelitowej i zwiększoną przepuszczalność błony śluzowej jelit dla białek. Dzieci ok. 3–4-letnie nabywają tolerancję na antygeny, co wynika z faktu dojrzewania układu immunologicznego i czynności przewodu pokarmowego.
Problemy pokarmowe dotyczą blisko 3% maluchów żywionych sztucznie i niespełna 2% karmionych piersią. Czy z tej alergii można wyrosnąć? Na ogół tak. Około 60% dzieci schorzenie przestaje nękać około 2. roku życia, kolejne 20% zdrowieje około 5. Zazwyczaj znakomite rezultaty daje tu ścisłe przestrzeganie diety. Jednak pewien odsetek osób przez całe życie musi unikać krowiego mleka i produktów na jego bazie.
Objawy alergii na mleko
W krowim mleku znajduje się ponad 25 różnych białek, z których każde może spowodować alergię. Najczęstszym i najważniejszym alergenem, uczulającym do 80% chorych z alergią na mleko krowie, jest β-laktoglobulina, czyli białko serwatkowe. Alergię na krowie mleko zazwyczaj można rozpoznać już w pierwszych tygodniach życia dziecka.
Objawia się głównie dolegliwościami układu pokarmowego. U niemowląt są to zazwyczaj:
- brak apetytu,
- wymioty,
- kolka brzuszna,
- biegunka,
- ulewanie.
W efekcie często skutkiem jest także zahamowanie przyrostu masy ciała. Kolejnym objawem tej alergii są zmiany skórne, jak:
- szorstkość naskórka,
- swędzące wypryski (zwłaszcza w pod kolanami, na dłoniach i w zgięciach łokciowych),
- zaczerwienienia policzków,
- pękanie płatków usznych,
- u starszych dzieci występuje także atopowe zapalenie skóry.
Alergia na krowie mleko może także powodować
- suchy kaszel,
- chroniczny katar,
- duszność krtaniową lub/i oskrzelową (zapalenie),
- częste, nawracające zapalenia ucha.
Czasami objawy bardzo podobne do tych, które powoduje alergii na białko krowiego mleka wywołuje inne schorzenie, czyli nietolerancja laktozy (cukru znajdującego się w mleku). Osobom, którym dolega, także zaleca się dietę bezlaktozową.
Dowiedz się więcej na temat badań na alergię na mleko >>
Alergia pokarmowa często przejawia się wielonarządowo. Jej kliniczne objawy dotyczą: |
U dzieci do pierwszego roku życia dominują objawy ze strony układu pokarmowego. Szczyt ich nasilenia przypada na pierwsze półrocze życia. Zaś apogeum objawów skórnych manifestuje się zazwyczaj pod koniec pierwszego roku życia. Magdalena Kalinowska, dietetyk, specjalista ds. profilaktyki i promocji zdrowia z Medicover |
Jak leczyć alergię na mleko?
Remedium jest właściwie dobrana dieta, pozbawiona powodujących uczulenie składników.
– Leczenie dietetyczne alergii polega na wyeliminowaniu z diety produktu lub składnika powodującego dolegliwości – twierdzi Magdalena Kalinowska, dietetyk, specjalista ds. profilaktyki i promocji zdrowia z Medicover. – W przypadku alergii na białko mleka krowiego jest to mleko i jego pochodne (jogurt, maślanka, kefir, śmietana, ser twarogowy, ser podpuszczkowy dojrzewający (tzw. żółty), ser topiony, lody, desery mleczne, serwatka. Należy bardzo uważnie czytać skład każdego kupowanego produktu żywnościowego.
Tu warto zwrócić uwagę na bardzo staranne czytanie etykiet spożywczych, produktów, które zamierza się kupić. Czasami coś wydaje się bezpieczne, a jednak uważna lektura pokazuje, że w składzie znajduje się mleko. Sprawa jednak dotyczy nieco starszych dzieci.
A jak należy karmić niemowlęta uczulone na krowie mleko? Zdaniem Magdaleny Kalinowskiej: – Niemowlęta powinny być co najmniej przez 6 miesięcy karmione piersią, a matka podczas trwania laktacji stosować dietę eliminacyjną. Jeżeli nie jest możliwe karmienie piersią, stosowane są preparaty hipoalergiczne, oparte na hydrolizatach białkowych.
Czy jednak zawsze wystarczy wyeliminowanie produktów krowiego mleka i jego pochodnych?
Jak mówi dietetyk, u uczulonych na białko mleka krowiego może dojść do reakcji alergicznych także po spożyciu mleka koziego, owczego i innych zwierząt kopytnych oraz wołowiny i cielęciny. Są to tak zwane reakcje krzyżowe.
Dlatego należy ostrożnie podchodzić do stereotypów związanych z dietą osób z alergią na krowie mleko. Najlepiej wszystkiego próbować ostrożnie i konsultować to z lekarzem. Dopiero metodą ostrożnych testów oraz wskazań medycznych można ostatecznie ustalić najbardziej właściwe menu.
Zamienniki mleka w diecie
W ostatnich latach za jeden z zamienników mleka krowiego uważana jest soja, a w zasadzie mleko sojowe i produkty na jego bazie. Zawiera ono m.in. wit. E i B, wapń, białko, magnez, żelazo, fosfor, żelazo, białko oraz lecytynę. Niemniej i soja nie zawsze bywa bezpieczna. Preparaty sojowe nie są zalecane poniżej 6. miesiąca życia. Ponadto w ostrym stanie alergii błona śluzowa jelit może być przepuszczalna dla białka soi, prowadząc do uczulenia na soję. Można także stosować mleko kokosowe albo ryżowe lub orzechowe.
W czym znajduje się wapno?
Eliminując krowie mleko, należy także zadbać o właściwą dawkę wapnia w diecie. Jego źródłem są: jaja, ryby (w których zjada się kościec, np. sardynki, szproty), a także produkty roślinne: pieczywo, mąki, kasze gruboziarniste, suche nasiona roślin strączkowych, warzywa (np. szpinak, boćwina, jarmuż, kapusta włoska), orzechy, kakao, figi i morele suszone. Dozwolone są również: mięso, kasze, pieczywo oraz jajka. Oczywiście, także owoce są jak najbardziej wskazane, aczkolwiek należy być ostrożnym w wypadku cytrusów. Na wspomnianych produktach można oprzeć menu, wspomagając je dodatkowo np. wapniem w tabletkach.
Zakazane słodycze, czyli te, które zawierają mleko, można zastąpić ich bezmlecznymi odpowiednikami, np. czekoladę mleczną zamienić na gorzką albo cukierki na suszone owoce, zaś kupne ciasto na domowe, upieczone bez mlecznych dodatków.
Zapobieganie alergii na mleko
Leczenie alergii to jedno. Ale nie należy także zapominać o profilaktyce. Najlepszą jej formą jest karmienie piersią. Dieta eliminacyjna u kobiet w ciąży nie jest rekomendowana.
Na koniec bardzo istotna kwestia. Gdy dziecko jest uczulone na mleko, wszystkie osoby, które się nim opiekują, powinny mieć świadomość, na czym polega ten typ alergii, a zwłaszcza, jakie są konsekwencje odstępstwa, choćby drobnego, od wskazanej diety. I że nieszczęśliwa mina malucha, który nie może zjeść batonika, nie powinna do wspomnianych odstępstw skłaniać.
W czym jest mleko?
Produkty, do których często dodawane jest mleko krowie, chociaż nie zawsze mamy tego świadomość:
- budynie,
- kremy,
- lody,
- cukierki mleczne (zwłaszcza krówki),
- sosy i zupy w proszku,
- ciastka (w tym drożdżówki, rogale maślane, krakersy, niektóre herbatniki),
- pieczywo (pszenne i żytnie),
- wysoko przetwarzane, kiełbasy (mortadela, parówki),
- pasztet i wędliny drobiowe,
- sos tatarski i chrzanowy.
Dowiedz się więcej:
Prezentowanych informacji o charakterze medycznym nie należy traktować jako wytycznych postępowania medycznego w stosunku do każdego pacjenta. O postępowaniu medycznym, w tym o zakresie i częstotliwości badań diagnostycznych i/lub procedur terapeutycznych decyduje lekarz indywidualnie, zgodnie ze wskazaniami medycznymi, które ustala po zapoznaniu się ze stanem pacjenta. Lekarz podejmuje decyzję w porozumieniu z pacjentem. W przypadku chęci realizacji badań nieobjętych wskazaniami lekarskimi, pacjent ma możliwość ich odpłatnego wykonania. Należy potwierdzić przy zakupie badania szczegóły do jego przygotowania. |
