Medicover
Choroba nowotworowa jajnika często jest dość późno diagnozowana, co znacznie pogarsza rokowania i wydłuża proces leczenia. We wczesnym rozpoznaniu raka jajnika mogą pomóc markery nowotworowe, jak np. test ROMA. Jak działa test, kiedy należy go wykonać i jak interpretować wyniki?
Spis treści:
- Czym jest test ROMA?
- Wskazania do wykonania testu
- Preciwwskazania
- Przygotowanie do badania markerów HE4 i CA 125
- Interpretacja wyników testu ROMA
Czym jest test ROMA?
ROMA jest to specjalnie opracowany algorytm, w którym na podstawie próbki krwi pobranej od pacjentki ocenia się ryzyko wystąpienia choroby nowotworowej jajnika. Oceniane są dwa parametry: CA 125 oraz HE4. Parametry oceniane są łącznie, a proporcje między nimi i wiek kobiety stanowią podstawę dla wnioskowania.
Algorytm ROMA polega w pierwszej kolejności na ustaleniu stężenia poziomu markerów nowotworowych CA 125 i HE4. Następnie wykonywana jest analiza statystyczna, która w połączeniu z informacją czy pacjentka jest przed czy po menopauzie, pozwala ocenić ryzyko tego, czy choruje na raka jajnika.
Wskazania do wykonania testu ROMA
Najczęściej test zlecany jest przez ginekologa, który podczas rutynowego badania USG wykryje niepokojące zmiany w jajnikach. Test ROMA pozwala z wysokim prawdopodobieństwem ocenić prawdopodobieństwo, czy zaobserwowana zmiana jest nowotworem złośliwym jajnika.
Sytuacje, w których lekarz może rozważyć zlecenie testu ROMA to m.in.:
- występowanie bolesnego parcia na pęcherz i bólu przy oddawaniu moczu,
- krwawienia z pochwy,
- występowanie zaparć lub wzdęć,
- bóle w podbrzuszu,
- utrzymujące się zmęczenie i osłabienie.
Przeciwwskazania do wykonania testu ROMA
Mimo wysokiej czułości i swoistości test ROMA nie jest wykonywany u wszystkich kobiet. Wśród przeciwwskazań wymienić należy wiek - badania nie wykonuje się u pacjentek poniżej 18 roku życia, a także po przebytej chorobie nowotworowej oraz w czasie chemioterapii.
Przygotowanie do badania markerów HE4 i CA 125
Badanie markerów nowotworowych nie wymaga od pacjentki szczególnego przygotowania. Do laboratorium nie trzeba zgłaszać się na czczo.
Interpretacja wyników testu ROMA
Interpretację wyników testu ROMA powinien przeprowadzić lekarz kierujący pacjentkę na badanie.
Przyjmuje się, że u kobiet przed menopauzą wynik poniżej 11,4% oznacza niskie ryzyko występowania raka jajnika, natomiast gdy wynik jest równy bądź wyższy niż 11,4% - prawdopodobieństwo jest wysokie.
Dla pań po menopauzie wartość prawidłowa jest wtedy, gdy wynik obliczony na podstawie algorytmu jest niższy niż 29.9%. Wartości wyższe oznaczają wysokie ryzyko chorowania na raka jajnika.
Należy pamiętać, że dokładną interpretację wyniku badania przeprowadza lekarz ginekolog w oparciu o wiele informacji o pacjentce, a nie tylko na podstawie wyniku jednego badania.