Metformax

Metformax co to jest?

Metformax to lek dostępny wyłącznie za okazaniem recepty. Wykorzystywany jest w leczeniu cukrzycy typu II. Jest objęty refundacją dla osób powyżej 75 roku życia. Pacjenci z tej grupy wiekowej mogą go otrzymać bezpłatnie we wszystkich wskazaniach refundacyjnych. Preparat dostępny jest w postaciach o różnej zawartości substancji czynnej, a także w kilku wielkościach opakowań:

• tabletki 500 mg, 30 lub 60 sztuk
• tabletki 850 mg, 30, 60 lub 90 sztuk
• tabletki powlekane 1000 mg, 30, 60, 90 lub 120 sztuk.

Substancją czynną leku jest chlorowodorek metforminy. Przeciwcukrzycowe działanie produktu opiera się na zmniejszeniu stężenia glukozy w organizmie zarówno na czczo, jak i po posiłkach. Jednocześnie nie powoduje on pobudzenia wydzielania insuliny - nie wzmacnia ryzyka hipoglikemii. Metformina ma 3 główne spektra działania: zmniejsza produkcję glukozy w wątrobie, wywołuje większą wrażliwość na insulinę w mięśniach co pozwala na skuteczniejsze wychwytywanie glukozy i jej lepsze przetwarzanie, oraz opóźnia absorpcję glukozy w jelicie.

Po podaniu doustnym metforminy jej maksymalne stężenie w organizmie obserwuje się po 2,5 godzinach od momentu jej podania. Wydalana jest z kałem, w jednej trzeciej w postaci niezmienionej oraz z moczem w postaci niezmienionej. Pozostała część ulega metabolizmowi. Dostępność biologiczna substancji to około 50-60%. Przyjmowanie wraz z pokarmem znacznie zwalnia jej wchłanianie. Metformina wysyca się w organizmie i przy jej stałym podaniu utrzymuje statyczne stężenie.

Wskazania do stosowania

Metformax podawany jest pacjentom z cukrzycą typu II, szczególnie osobom z nadwagą, które pomimo stosowania ścisłej diety i aktywności fizycznej nie są w stanie uzyskać pożądanego poziomu stężenia glukozy we krwi. Tabletki Metformax 500 i 850 mg zaleca się także w stanach przedcukrzycowych oraz pacjentkom w leczeniu zespołu policystycznych jajników.

Lek może być stosowany zarówno jako jedyny, a także w terapii skojarzonej z innymi lekami bądź insuliną.

Kiedy nie stosować tego leku

Wśród najważniejszych przeciwwskazań do stosowania Metformax znajdują się:

• nadwrażliwość na substancję czynną lub którąkolwiek z substancji pomocniczych,
• ostre stany, które niosą ryzyko zaburzenia czynności nerek: odwodnienie, zakażenie o ciężkim przebiegu, wstrząs, podanie donaczyniowe preparatów kontrastowych o zawartości jodu,
• choroby ostre lub przewlekłe, które mogą powodować hipoksję tkanek, do których należą: niewydolność serca, niewydolność oddechowa, niedawno przebyty zawał serca, wstrząs,
• alkoholizm,
• ostre zatrucie alkoholem,
• niewydolność wątroby,
• kwasica metaboliczna,
• niewydolność nerek.

Pełny skład preparatu

1 tabletka Metformax 500 mg lub 850mg zawiera odpowiednio 500 mg lub 850 mg chlorowodorku metforminy
Substancje pomocnicze to: powidon, talk, magnezu stearynian.

1 tabletka powlekana Metformax 1000 mg zawiera: 1000 mg chlorowodorku metforminy
Substancje pomocnicze to: powidon K30, krzemionka koloidalna bezwodna, magnezu stearynian.
Skład otoczki tabletki: hypromeloza, makrogol 400, substancja barwiąca – tytanu dwutlenek (E171).

Dawkowanie preparatu

Preparat przyjmuje się doustnie. Dorośli, u których stwierdzono prawidłową czynność nerek, w monoterapii lub skojarzeniu z innymi lekami najczęściej zaczynają stosowanie Metformax od dawki 500 mg lub 850 mg substancji czynnej przyjmowanej 2 razy na dobę. Tabletki powinny być przyjmowane w trakcie posiłku lub po jego zakończeniu. Po 10 – 15 dniach przyjmowania tej dawki należy wykonać kolejny pomiar glukozy we krwi i na jego podstawie odpowiednio dopasować dawkę. Jeżeli konieczne jest jej zwiększenie, to należy robić to stopniowo, by ograniczyć ryzyko nietolerancji w przewodzie pokarmowym. Maksymalna dawka metforminy na dobę wynosi 3 g.

W połączeniu z insuliną stosuje się 2-3 tabletki Metformax 500 lub 850 mg, a dawkę insuliny należy dostosowywać do uzyskiwanych pomiarów glukozy we krwi.

W przypadku pacjentów z zaburzeniami czynności nerek przed rozpoczęciem stosowania leku należy oznaczyć GFR, a następnie powtarzać badanie przynajmniej raz do roku. U osób ze zwiększonym ryzykiem pogorszenia czynności nerek oraz w podeszłym wieku, kontrola musi odbywać się co 3 – 6 miesięcy.

• Przy GFR z zakresu 60-89 ml/min maksymalna dawka dobowa wynosi 3000 mg w 2-3 dawkach podzielonych. Jeżeli czynność nerek się pogarsza, to można rozważyć jej zmniejszenie,
• Przy GFR 45-59 ml/min najwyższa dopuszczalna dawka dobowa to 2000 mg w 2-3 dawkach podzielonych, a leczenie rozpoczyna się od maksymalnie jej połowy. Przed rozważaniem rozpoczęcia terapii metforminą należy także przeanalizować czynniki ryzyka kwasicy mleczanowej,
• Przy GFR 30-44 ml/min maksymalna dawka to 1000 mg leku na dobę w 2-3 dawkach podzielonych. Na początku leczenia można stosować co najwyżej jej połowę. Przed rozważaniem terapii należy przeanalizować czynniki mogące zwiększyć ryzyko kwasicy mleczanowej.
• Przy GFR poniżej 30 ml/min metformina jest przeciwwskazana.

Dawkowanie Metformaxu w przypadku stanu przedcukrzycowego należy dopasować dawką 500 mg. Najczęściej docelowo stosowane jest 850 mg 2 razy na dobę. Oceniając czynniki ryzyka oraz poziom glikemii lekarz decyduje, czy należy kontynuować leczenie.

W leczeniu policystycznych jajników zwykle stosuje się dawkę 500 mg 3 razy na dobę lub 850 mg 2 razy na dobę.

Podczas stosowania preparatu każdy pacjent ma obowiązek kontynuować dietę. Osoby z nadwagą powinny ograniczyć podaż kalorii. W celu kontroli cukrzycy należy systematycznie wykonywać rutynowe badania.

Możliwe skutki uboczne

Bardzo często pojawiają się zaburzenia żołądkowo-jelitowe takie, jak nudności, wymioty, biegunka, ból brzucha i utrata apetytu. Wymienione objawy najczęściej występują przy rozpoczynaniu leczenia. W większości przypadków ustępują samoistnie. W celu zapobiegania im zaleca się przyjmowanie metforminy w 2 lub 3 dawkach na dobę w czasie lub po posiłku. Takie powolne zwiększanie dawki może wpłynąć na poprawę tolerancji leku ze strony przewodu pokarmowego.

Często notuje się skutek uboczny w postaci zaburzeń smaku.

Natomiast bardzo rzadko notuje się:

• kwasicę mleczanową,
• pojedyncze przypadki zapalenia wątroby lub nieprawidłowych wyników badań jej czynności, które ustępują po zaprzestaniu leczenia metforminą,
• reakcje skórne takie, jak rumień, świąd skóry, pokrzywka,
• podczas długotrwałego stosowania - zmniejszenie wchłaniania witaminy B₁₂ i zmniejszenie jej stężenia w surowicy. Zaleca się rozważenie takiej etiologii u pacjentów, u których występuje niedokrwistość megaloblastyczna.

Dostrzeżenie u siebie niepokojących objawów powinno zostać skonsultowane z lekarzem. Oceni on nasilenie obserwowanych dolegliwości i podejmie decyzję odnośnie dalszego leczenia.

Producent zaznacza, że monoterapia metforminą nie powoduje hipoglikemii. Jednakże istnieje ryzyko jej wystąpienia przy łączeniu leku z innymi preparatami przeciwcukrzycowymi, jak insulina, repaglinid, pochodne sulfonylomocznika.

Interakcje z alkoholem

Lek wykazuje umiarkowane interakcje z alkoholem. Jego spożywanie podczas terapii może powodować zwiększone ryzyko wystąpienia działań niepożądanych. Alkohol może zmniejszyć wydzielanie insuliny, co z kolei może prowadzić do wystąpienia kwasicy mleczanowej oraz hipoglikemii. Pacjenci powinni zrezygnować ze spożywania alkoholu w okresie stosowania Metformaxu.

Metformax w ciąży

Kobiety ciężarne oraz planujące ciąże nie powinny leczyć cukrzycy Metformaxem. Zaleca się im wyrównanie poziomu glukozy przy pomocy insuliny i utrzymywanie go na poziomie jak najbardziej zbliżonym do normy. Niekontrolowana cukrzyca w ciąży niesie ze sobą ryzyko powstania wad wrodzonych u płodu, a także wzrostu okołoporodowej umieralności.

Metformax a karmienie piersią

Metformina przenika do mleka kobiecego. Badania nie wykazały jednak występowania działań niepożądanych u dzieci karmionych naturalnie. Jednakże dostępne dane są ograniczone i nie zaleca się stosowania preparatu kobietom karmiącym. Decyzja o kontynuacji leczenia lub przerwaniu karmienia powinna zostać podjęta w oparciu o korzyści dla matki, jak i dla dziecka.

Dystrybutor na terenie Polski: Teva Pharmaceuticals Polska Sp. z.o.o.