Kandydoza jest chorobą o podłożu grzybiczym, która wywoływana jest przez grzyby (drożdżopodobne) z rodzaju Candida, głównie Candida albicans. Grzyby te wchodzą w skład flory bakteryjnej jelit każdego człowieka, ale są także obecne na skórze, w żeńskich narządach płciowych. U osób zdrowych nie wywołują zazwyczaj żadnych dolegliwości. Jednak w sytuacjach, gdy organizm jest osłabiony lub gdy obniża się jego odporność, ich liczba może znacznie wzrosnąć i wywołać kandydozę.

Kandydoza badania obejmują badanie kału i krwi.

Spis treści:

  1. Co to jest kandydoza?
  2. Badania na kandydozę
  3. Wskazania do badania na kandydozę
  4. Candida badania jak się przygotować?
  5. Kandydoza wyniki

Co to jest kandydoza?

Kandydoza, nazywana również drożdżycą, jest chorobą związaną z nadmiernym namnażaniem w organizmie człowieka grzybów z rodzaju Candida. Najczęściej bytują w takich miejscach, jak: jama ustna, srom i pochwa, wały paznokciowe, fałdy skórne. Choroba może atakować różne układy i narządy. Jedną z najczęściej spotykanych jest kandydoza układu moczowego, ale może atakować również błony śluzowe przewodu pokarmowego lub wywoływać głębokie zakażenia układowe (narządów). Zdarzają się zakażenia grzybicze krwi. U kobiet obserwuje się także grzybicze zakażenie pochwy.

Przyczyny kandydozy

Na zachorowanie na drożdżycę mogą mieć wpływ różne czynniki, w tym np.:

  • długotrwała antybiotykoterapia,
  • żywienie pozajelitowe,
  • choroby nowotworowe, niewyrównana cukrzyca, bakteryjne i wirusowe choroby zakaźne, niedożywienie,
  • zabiegi chirurgiczne (transplantacja, cewnikowanie, implantacja protez),
  • radioterapia, chemioterapia
  • ciąża,
  • zaburzenia odporności, np. w przebiegu AIDS,
  • stosowanie terapii hormonalnej i immunosupresyjnej
  • alkoholizm, narkomania,
  • rozległe rany pourazowe i pooperacyjne.

Objawy kandydozy zależą od miejsca wystąpienia grzybicy. Na zdjęciu: Candida albicans.

Objawy kandydozy

Objawy grzybicy (kandydozy) są charakterystyczne dla miejsc zajętych przez drożdżaki. Przykładowo w grzybicy pochwy, wówczas najbardziej typowymi objawami są:

  • świąd,
  • pieczenie pochwy lub sromu,
  • obrzęk, nieprawidłowa, serowata, wydzielina pochwowa,
  • podrażnienia i zaczerwienienie błon śluzowych pochw,
  • ból przy oddawaniu moczu,
  • niekiedy obrzęk w okolicy sromu, pachwin i odbytu.

U mężczyzn grzybica objawia się w postaci:

  • zmian na prąciu (żołędzi i napletka),
  • mogą pojawić się czerwone plamki, grudki, pęcherzyki,
  • świąd.

Układowe zakażenia grzybicze (kandydozy) mogą dotyczyć jednego lub więcej narządów (zapalenie płuc, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenie gałki ocznej, wsierdzia, wątroby, nerek), przybierać postać zakażenia uogólnionego (obecność patogenu we krwi). Najbardziej zagrożeni rozwojem grzybicy układowej (narządowej) są chorzy z zaburzeniami odporności, ale również chorzy po przebytych operacjach na jamie brzusznej, leczonych długotrwale na oddziałach intensywnej terapii i otrzymujących żywienie pozajelitowe. Do najczęstszych objawów zakażenia należy gorączka.

Dowiedz się więcej o chorobie: Grzybica (kandydoza) przewodu pokarmowego

Kandydoza u dzieci

Kandydoza (zakażenie grzybami drożdżopodobnymi) jest chorobą, która atakuje nie tylko dorosłych, lecz także dzieci. U małych pacjentów może spowodować np. pieluszkowe zapalenie skóry.

Wskazania do badania na kandydozę

Wskazania do badania, czyli niepokojące objawy, które powinny nas skłonić do sprawdzenia, czy chorujemy, są nieswoiste. Objawy kandydozy mogą być różne, w zależności od miejsca namnażania się grzybów. Do głównych wskazań należą: 

  • senność
  • zmęczenie
  • trudności z koncentracją
  • bóle brzucha bez określonego powodu
  • biegunka
  • wzdęcia
  • infekcje dróg oddechowych, moczowych czy narządów płciowych (jako skutek obniżonej odporności)
  • nadmierna ochota na słodycze (w przypadku grzybicy układu pokarmowego)   

Badania na kandydozę

W diagnostyce zakażeń grzybiczych stosuje się m.in. badania mikroskopowe, metody mikrobiologiczne, serologiczne (wykrywanie antygenów i przeciwciał) oraz metody genetyczne.

Badanie z krwi

Badanie może zostać wykonane na podstawie próbki krwi żylnej pacjenta. Wskazaniem do jego wykonania jest podejrzenie, że pacjent cierpi na kandydozę układową, w której mogło dojść do zakażenia narządów wewnętrznych.

Polega na wykryciu w surowicy antygenu mannanowego. Mannan jest głównym składnikiem ściany komórkowej grzybów z rodzaju Candida i stanowi wskaźnik (marker) zakażenia.

Badanie z kału

Ponadto można wykonać badanie kału – próbkę kału umieszcza się na specjalnym podłożu mikrobiologicznym umożliwiającym wzrost grzybów drożdżopodobnych. Służy ono do wykluczenia obecności grzybów w jelicie.

Candida badania jak się przygotować?

Do badania krwi nie trzeba przygotowywać się w sposób szczególny, przy badaniu serologicznym, jakim jest oznaczenie antygenu grzybów z rodzaju Candida nie jest ważna pora pobrania próbki ani dieta przed pobraniem.

W przypadku badania próbki kału należy przygotować się zgodnie z procedurami obowiązującymi podczas pobrania materiału. Materiał (świeżą próbkę kału wielkości orzecha laskowego) należy umieścić w jałowym szczelnie zamkniętym pojemniku (dostępne w aptekach) i dostarczyć jak najszybciej do laboratorium.

Kandydoza wyniki badani

Wyniki badania krwi dostępne są dopiero po upływie 5-7 dni. W związku z tym, że grzyby z rodzaju Candida występują naturalnie u większości ludzi, pozytywny wynik badania posiewowego nie musi oznaczać infekcji, a negatywny jej braku. Wyniki należy skonsultować z lekarzem.

 

Dowiedz się więcej: