Zespół kanału Guyona

Zespół kanału Guyona, po łacinie syndroma canalis Guyoni, to dysfunkcja kończyny górnej o charakterze neuropatii uciskowej. Z uwagi na występowanie przestrzeni w obrębie nadgarstka, tzw. cieśni, w wyniku różnych procesów chorobowych może dochodzić do ucisku nerwu, zaburzeń jego ukrwienia, zmniejszenia elastyczności oraz jego uszkodzenia. Charakterystycznymi objawami zespołu kanału Guyona są parestezje, czyli uczucie drętwienia i mrowienia w obszarze zaopatrywanym przez dany nerw.
Zespół kanału Guyona

Zespół kanału Guyona dotyczy ucisku nerwu łokciowego, który wychodzi ze splotu ramiennego na wysokości od ósmego kręgu szyjnego do pierwszego kręgu piersiowego.

Przyczyny zespołu kanału Guyona

Przyczyny zespołu kanału Guyona należy podzielić na dwie grupy:

  • pierwotne, czyli powstałe samoistnie bez uczestnictwa czynnika sprawczego,
  • wtórne, czyli będące wynikiem urazu, procesów rozrostowych, obecnością guzów (np. ganglionów, tłuszczaków).

Do przyczyn wtórnych zespołu kanału Guyona zalicza się również:

  • anomalie w budowie anatomicznej,
  • zmiany naczyniowe,
  • neuropatie.

Zespół kanału Guyona często występuje u osób podpierających się laską oraz u sportowców wykonujących specyficzny ruch (np. podczas jazdy na rowerze czy podnoszenia ciężarów) – powstałe przeciążenie prowokuje powstanie dysfunkcji.

Objawy zespołu kanału Guyona

Nerw łokciowy składa się z włókien czuciowych i ruchowych. Objawami ucisku włókien czuciowych są ból i parestezje (drętwienie, mrowienie) kłębika, palca małego i częściowo palca serdecznego.

Przy podrażnieniu włókien ruchowych dochodzi do osłabienia siły mięśniowej unerwianych przez niego struktur.

Nasilenie dolegliwości zależy od stopnia i czasu trwania ucisku nerwu. Gdy ucisk jest niewielki, to objawy pojawiają się epizodycznie w określonych sytuacjach, kiedy nerw zostanie podrażniony.

Przy długotrwałym ucisku może dochodzić do:

  • zaniku mięśni w wyniku braku stymulacji nerwowej,
  • stałych zaburzeń czucia.

Ból w tych rejonach może świadczyć o zespole kanału Guyona

Rozpoznanie zespołu kanału Guyona

W zespole kanału Guyona objawy kliniczne zgłaszane przez chorego to:

  • ból,
  • osłabienie czucia,
  • drętwienie,
  • mrowienie po stronie dłoniowej palca małego i serdecznego, gdy podrażnione są włókna czuciowe,
  • przy podrażnieniu włókien ruchowych osłabieniu ulega siła chwytu oraz odwodzenie i przywodzenie palców na skutek upośledzenia impulsacji nerwowej mięśni międzykostnych i kłębiku palca małego.

Tak więc badanie kliniczne obejmuje ocenę siły mięśniowej, zakresu ruchomości oraz badanie czucia.

Na poziomie diagnostyki obrazowej wykonuje się badanie rentgenowskie celem wykluczenia zmian kostnych pourazowych oraz zwyrodnieniowych.

W badaniu ultrasonograficznym ocenia się strukturę nerwu łokciowego, ściany kanału Guyona, struktury kostne w jego okolicy oraz drożność i średnicę tętnicy łokciowej, która przebiega w tym miejscu wraz z nerwem łokciowym.

Ponadto wykonuje się badania przewodnictwa nerwowego.

Leczenie zespołu kanału Guyona

Przy leczeniu zachowawczym zespołu kanału Guyona w zakresie fizjoterapii stosuje się:

  • zabiegi fizykoterapeutyczne (laser, elektroterapia itd.),
  • terapię tkanek miękkich,
  • neuromobilizacje mające na celu poprawę odżywienia i ślizgu nerwu łokciowego,
  • dodatkowo stosuje się szynę usztywniającą nadgarstek w pozycji neutralnej.

Jeśli leczenie zachowawcze nie przynosi rezultatów, wtedy rozważa się leczenie operacyjne, którego celem jest odbarczenie gałęzi dłoniowej nerwu łokciowego.

Rokowanie i powikłania zespołu kanału Guyona

Po leczeniu operacyjnym zwykle następuje całkowite ustąpienie dolegliwości bólowych, jak i zaburzeń czuciowych.

Im wcześniej wykonany został zabieg operacyjny, tym szybszy powrót prawidłowej funkcji ręki.

Przy długo trwającym uszkodzeniu może dojść do zaniku mięśni.

W przypadku długotrwałego zwlekania z diagnostyką i leczeniem zespołu kanału Guyona może dojść do zaniku mięśni skutkującego upośledzeniem funkcji ręki oraz permanentnego zaburzenia czucia w obrębie małego palca i serdecznego.

Zalecane postępowanie w zespole kanału Guyona

W zespole kanału Guyona zaleca się:

  • regularne rozciąganie mięśni nadgarstka, utrzymujące ich prawidłową elastyczność,
  • unikanie długotrwałych przeciążeń powodujących ucisk w obszarze kanału Guyona.

Źródła:

"Rehabilitacja ortopedyczna. Tom I" S.B. Brotzman, K.E. Wilk; wyd. Elsevier Urban & Partner, 2007

"Testy kliniczne w badaniu kości, mięśni i stawów" K. Buckup; PZWL Warszawa, 2007

"Zmiany patologiczne ręki w badaniu ultrasonograficznym" A. Dębek, Z. Czyrny, P. Nowicki; Journal of Ultrasonography 2014; 14:s.74-88

"Ortopedia i traumatologia. Tom II" T. Sz. Gaździk; wyd. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2008

"Zindywidualizowana terapia polem magnetycznym niskich częstotoliwości na przykładzie zespoły de Quervaina" M. Machnia, N. Cichoń, E. Miller; Fizjoterapia polska nr 4/2015 (15)

Dowiedz się więcej:

Zastosowanie wybranych metod fizjoterapeutycznych w usprawianiu pacjentów z zespołem kanału nadgarstka

http://www.wbc.poznan.pl/Content/167132/index.pdf

Badania elektrofizjologiczne w zespołach cieśni

http://psjd.icm.edu.pl/psjd/element/bwmeta1.element.psjd-e8339643-9e75-420f-a93b-fc15585521e0

Zespół kanału nadgarstka - etiologia i leczenie

http://www.wple.net/plek/numery_2016/numer-7-2016/520-524.pdf

Prezentowanych informacji o charakterze medycznym nie należy traktować jako wytycznych postępowania medycznego w stosunku do każdego pacjenta. O postępowaniu medycznym, w tym o zakresie i częstotliwości badań diagnostycznych i/lub procedur terapeutycznych decyduje lekarz indywidualnie, zgodnie ze wskazaniami medycznymi, które ustala po zapoznaniu się ze stanem pacjenta. Lekarz podejmuje decyzję w porozumieniu z pacjentem. W przypadku chęci realizacji badań nieobjętych wskazaniami lekarskimi, pacjent ma możliwość ich odpłatnego wykonania. Należy potwierdzić przy zakupie badania szczegóły do jego przygotowania.
Data dodania 13.09.2017
Data ostatniej aktualizacji 01.04.2022