Zakrzepica żył powierzchownych – przyczyny, objawy i leczenie zakrzepicy

Zakrzepowe zapalenie żył powierzchniowych należą do ostrych (czyli nagłych) chorób żył. To stan w kończynach dolnych, który najczęściej dotyczy żylaków i wynika z zaburzenia przepływu krwi oraz uszkodzeń ściany naczyń w zmienionym odcinku żyły. Objawia się m.in. bolesnym obrzękiem i zaczerwienieniem skóry w miejscu zapalenia żył.
Zakrzepowe zapalenie żył powierzchownych

Zakrzepowe zapalenie żył powierzchownych przyczyny

W "zdrowych" żyłach, również kończyn górnych, zakrzepica czasami powstaje w okolicy cewnika wprowadzonego do żyły (np. wenflonu) lub wskutek dożylnego podania leku. Występuje jeszcze tzw. wędrujące zapalenie żył powierzchownych, czyli nawracające epizody zakrzepicy żylnej w różnych miejscach i bez wyraźnej przyczyny (czyli w naczyniach niezmienionych i niezwiązane z wprowadzeniem cewnika do żyły).

Taki stan często towarzyszy nowotworom i dlatego u osób z takim rozpoznaniem rozszerza się diagnostykę ogólną w poszukiwaniu poważniejszej przyczyny.

Zakrzepowe zapalenie żył powierzchownych objawy

Objawem zakrzepowego zapalenia żył powierzchownych jest przede wszystkim bolesny, ograniczony obrzęk z zaczerwienieniem skóry w okolicy przebiegu pnia żyły lub w miejscu żylaka albo w okolicy, w której znajduje się lub ostatnio znajdował się cewnik w żyle.

Czasami pod skórą można wyczuć bolesne, podłużne zgrubienia - są to powierzchownie położone żyły wypełnione skrzepliną.

Rozpoznanie zakrzepowego zapalenia żył powierzchownych

Rozpoznanie ustalane jest na podstawie objawów i badania przedmiotowego. W niektórych przypadkach, jako badanie uzupełniające, zlecane jest wykonanie badania USG, które pozwala określić rozległość i charakter skrzepliny - są to informacje czasami konieczne do ustalenia sposobu postępowania.

Zakrzepowe zapalenie żył powierzchownych leczenie

Sposób leczenia zależy od rozległości skrzepliny w żyle, jej lokalizacji w stosunku do znajdujących się w pobliżu żył głębokich oraz od przyczyny jej powstania. W doborze leczenia brany pod uwagę jest również ogólny stan zdrowia chorego i ewentualne choroby towarzyszące.

W większości przypadków leczenie jest zachowawcze. Zalecane są wyroby uciskowe (np. specjalne pończochy lub rajstopy kompresyjne) oraz leki z grupy tzw. niesteroidowych leków przeciwzapalnych1.

U niektórych pacjentów, w zależności od obrazu choroby i innych indywidualnych czynników zdrowotnych, lekarz zamiast leczenia przeciwzapalnego może zlecić tzw. leczenie przeciwkrzepliwe (np. w postaci podskórnych zastrzyków).

Preparaty stosowane miejscowo w postaci maści lub żelu mogą przynieść subiektywną poprawę, jednak brak jest wystarczających dowodów na to, że poprawiają one wyniki leczenia zakrzepicy żył powierzchownych.

Jeżeli powodem zakrzepicy jest obecność cewnika w żyle, to w pierwszej kolejności powinien być usunięty z naczynia i wysłany na badanie bakteriologiczne. Uważa się, że zakrzepica wywołana obecnością cewnika jest pierwotnie zakażona, dlatego do leczenia włącza się dodatkowo antybiotyki.

Czasami w leczeniu zapalenia i zakrzepowego zapalenia żył powierzchownych może być konieczne leczenie chirurgiczne, jednak takie sytuacje występują rzadko.

Źródła:

Deep Venous Thrombosis Workup Kaushal (Kevin) Patel; Linda J Chun; Jason S Chang; updated 2016.03.30; MedScape; Emergency Medicine

Deep Venous Thrombosis Risk Stratification Bruce M L; updated 2016.10.16; MedScape; Emergency Medicine

Interna Szczeklika 2016 praca zbiorowa; red. Piotr Gajewski; Medycyna Praktyczna 2016

Pathophysiology of Varicose Veins and Chronic Venous Insufficiency Mark H. Meissner

Leczenie zakrzepowego zapalenia żył powierzchownych kończyn dolnych - przegląd systematyczny M. Di Nisio, I.M. Wichers, S. Middeldorp; Medycyna Praktyczna 2007

UW Medicine VTE Treatment Taskforce 2015 Univercity of Washington


1 Niesteroidowe leki przeciwzapalne - grupa leków o działaniu przeciwzapalnym, przeciwbólowym i przeciwgorączkowym. Do grupy tej należy m.in. kwas acetylosalicylowy, ibuprofen i diklofenak.

 

Prezentowanych informacji o charakterze medycznym nie należy traktować jako wytycznych postępowania medycznego w stosunku do każdego pacjenta. O postępowaniu medycznym, w tym o zakresie i częstotliwości badań diagnostycznych i/lub procedur terapeutycznych decyduje lekarz indywidualnie, zgodnie ze wskazaniami medycznymi, które ustala po zapoznaniu się ze stanem pacjenta. Lekarz podejmuje decyzję w porozumieniu z pacjentem. W przypadku chęci realizacji badań nieobjętych wskazaniami lekarskimi, pacjent ma możliwość ich odpłatnego wykonania. Należy potwierdzić przy zakupie badania szczegóły do jego przygotowania.
Data dodania 13.09.2017
Data ostatniej aktualizacji 16.12.2021