Jak dbać o nerki? Choroby nerek

Chore nerki najczęściej nie bolą. Nawet niewydolność nerek długo rozwija się bez objawów. Jednak chore nerki podstępnie zatruwają cały organizm. Dlatego szacuje się, że co najmniej półtora miliona Polaków w ciągu najbliższej dekady umrze z powodu chorób nerek. Tych zgonów można by uniknąć, gdybyśmy wykonywali proste badania moczu i krwi.
Nerki, choroby nerek

Schorzenia nerek mogą rozwijać się bezobjawowo nawet przez 20 lat. Dlatego osoby nimi dotknięte dowiadują się często o tym dopiero wtedy, gdy choroba prawie całkowicie zniszczy im ten ważny organ. Tymczasem nieprawidłowości w pracy nerek można bardzo łatwo zdiagnozować. Trzeba jednak regularnie robić badanie ogólne moczu i oznaczenie stężenia kreatyniny we krwi.

Funkcje nerek

Rola nerek w naszym organizmie jest nie do przecenienia. Zdrowe nerki oczyszczają krew z toksyn, produktów trawienia i spalania białek oraz wydalają nadmiar wody, sodu i innych elektrolitów.

Filtrują ponad 1500 litrów krwi na dobę, usuwając z moczem szkodliwe produkty przemiany materii. Kontrolują poziom substancji mineralnych w organizmie oraz zachowanie równowagi kwasowo-zasadowej (pH krwi). Pomagają też w tworzeniu czerwonych ciałek krwi, wytwarzając hormon o nazwie erytropoetyna. Biorą również udział w utrzymywaniu właściwego ciśnienia tętniczego krwi. Dbają także o kości: wytwarzając witaminę D, zapobiegają osteoporozie i krzywicy, pozwalają dzieciom harmonijnie rosnąć.

Chorobami nerek zagrożony jest każdy

Na choroby nerek może zapaść każdy, w każdym wieku, również dzieci. Jednak szczególnie często dotykają one osób chorych na cukrzycę, na nadciśnienie, serce, m.in. po zawałach i udarach. W grupie ryzyka znajdują się też osoby starsze, nadużywające środków przeciwbólowych, otyłe i palące papierosy oraz te, u których w rodzinie występowały wrodzone choroby nerek.

Nerki mogą chorować także w skutek nieleczonego ZZSK (zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa).

Choroby nerek - objawy

Najczęstszymi objawami, które mogą wskazywać na zaburzenia pracy nerek, są:

  • zmiana wyglądu moczu
  • częstotliwości oddawania moczu,
  • obrzęk rąk,
  • obrzęk nóg
  • obrzęk wokół oczu,
  • apatia
  • senność,
  • podwyższone ciśnienie
  • metaliczny posmak w ustach.

Chore nerki często nie dają dolegliwości bólowych.

Niewydolność nerek - choroba bezobjawowa 

O ile zaburzenia pracy nerek dają objawy, o tyle niewydolność nerek najczęściej rozwija się skrycie.

To oznacza, że większość chorych nie odczuwa żadnych objawów aż do chwili, gdy ich nerki są bardzo zniszczone. Niestety, dopiero wtedy mogą się pojawić bardzo niespecyficzne objawy:

  • uczucie ciągłego zmęczenia,
  • trudności z koncentracją,
  • słabszy apetyt,
  • bezsenność,
  • skurcze mięśni, szczególnie występujące w nocy,
  • obrzęki,
  • suchość i swędzenie skóry,
  • wymioty,
  • częste oddawanie moczu, szczególnie w nocy.

Najczęstszymi chorobami związanymi z nerkami są kamica nerkowa, zapalenie nerek, niewydolność a także nowotwór nerki.

Czym grożą choroby nerek

Zmienione chorobowe nerki, które nieprawidłowo filtrują krew zwiększają ryzyko zawału serca i udaru mózgu nawet kilkakrotnie. Mogą być przyczyną nadciśnienia tętniczego, które niszczy naczynia krwionośne. Zaburzenie to dla układu sercowo-naczyniowego bywa groźniejsze niż podwyższony poziom cholesterolu.

Schorzenia nerek dotyczą też dzieci. U tych z nadwagą częściej prowadzą do choroby przewlekłej. Zważywszy, że otyłych maluchów jest coraz więcej, przewlekle chorych na nerki będzie przybywać.

Badajmy nerki

Polacy za rzadko badają nerki. A trzeba to robić nie rzadziej co 1-3 lata, po 55. roku życia nawet co roku. Jeśli znajdujemy się w grupie ryzyka, raz na pół roku1.

Niedrogie badanie ogólne moczu i stężenia kreatyniny we krwi może uchronić przed przewlekłą chorobą nerek prowadzącą często do całkowitego ich zniszczenia. Wtedy jedynym ratunkiem jest już tylko dializoterapia lub przeszczepienie tego narządu. Tymczasem dzięki dostępnym lekom większość chorób nerek można leczyć lub zahamować ich rozwój na wiele lat.

Przeczytaj także o badaniach związanych z nerkami:

Prezentowanych informacji o charakterze medycznym nie należy traktować jako wytycznych postępowania medycznego w stosunku do każdego pacjenta. O postępowaniu medycznym, w tym o zakresie i częstotliwości badań diagnostycznych i/lub procedur terapeutycznych decyduje lekarz indywidualnie, zgodnie ze wskazaniami medycznymi, które ustala po zapoznaniu się ze stanem pacjenta. Lekarz podejmuje decyzję w porozumieniu z pacjentem. W przypadku chęci realizacji badań nieobjętych wskazaniami lekarskimi, pacjent ma możliwość ich odpłatnego wykonania. Należy potwierdzić przy zakupie badania szczegóły do jego przygotowania.
Data dodania 26.09.2017
Data ostatniej aktualizacji 01.03.2024