Leczenie zębów w ciąży. Jakie zabiegi można robić u dentysty?

Jak naprawdę jest z podawaniem znieczulenia w ciąży i czy można wyrywać zęby? Czy ciężarne pacjentki mogą bezpiecznie poddawać się zabiegom stomatologicznym u dentysty?
Czy można leczyć zęby w ciąży?

Kobiety ciężarne mogą leczyć się u stomatologa. Jednak o wiele lepiej byłoby, żeby pacjentka, decydując się na ciążę, zatroszczyła się wcześniej także o zdrowie swoich zębów, tak jak o zdrowie całego organizmu. Systematyczne, kontrolne wizyty w gabinecie stomatologicznym pozwalają wszystkim pacjentkom rozwiązywać na bieżąco problemy związane ze zdrowiem zębów, dziąseł, przyzębia czy nieprawidłowym zgryzem. Wówczas w okresie ciąży, wyleczone i objęte profilaktyką stomatologiczną, mogą skupić się na przygotowaniu do przyjścia na świat dziecka.

Ważne są także informacje, które otrzymuje kobieta na temat fizjologicznych zmian w jamie ustnej związanych z zmienioną gospodarką hormonalną w okresie ciąży. Ze względu na podwyższony poziom hormonów - estrogenów i progesteronu - może dochodzić w okresie ciąży do miejscowego lub uogólnionego obrzmienia i przekrwienia tkanek dziąseł. 

Kiedy najlepiej iść do dentysty w ciąży

Najwłaściwszym okresem do przeprowadzania zabiegów stomatologicznych jest 2 trymestr (4-6 miesiąc). Oczywiście nie znaczy to, że jeśli pacjentka w ciąży zgłasza się do dentysty o pomoc w pierwszym trymestrze lub tuż przed porodem, zabiegi stomatologiczne są niemożliwe do wykonania.

Większość zabiegów można przeprowadzić przez cały okres ciąży, w tym leczenie kanałowe (endodontyczne) jak i konieczne ekstrakcje, czyli usuwanie zębów. Jednak ze względu na okres organogenezy (czyli kształtowania się zarodka), w pierwszym trymestrze ciąży planowe zabiegi stomatologiczne powinny być ograniczone tak, aby zminimalizować ich potencjalny wpływ na organizm dziecka. W trzecim trymestrze ciąży pacjentka może natomiast odczuwać dyskomfort z powodu wymuszonej pozycji leżącej na fotelu dentystycznym.

Czy można znieczulać zęby w ciąży?

Mitem jest brak możliwości bezpiecznego znieczulenia kobiety w ciąży. Zdarza się, że przyszłe mamy w trosce o zdrowie dziecka same proszą lekarza o niewykonywanie znieczulenia. Większość procedur stomatologicznych jest niestety bolesna i dlatego leczenie z reguły powinno odbywać się w znieczuleniu miejscowym. Ból jest dla organizmu matki czynnikiem automatycznie wywołującym stres, a co za tym idzie, uruchamia szereg procesów biochemicznych wpływających na dziecko.

Lekarz stomatolog ma możliwość tak dobrać rodzaj środka znieczulającego (środki, które nie przechodzą przez barierę łożyska) i jego dawkę, aby zabieg był bezpieczny zarówno dla matki i dziecka. Poza tym spokojna i zrelaksowana pacjentka mająca świadomość, że nie szkodzi swojemu dziecku, wymaga niższej dawki środka znieczulającego.

Ciąża a RTG

Może się zdarzyć, że podczas leczenia stomatologicznego niezbędne jest wykonanie diagnostyki RTG. Najczęściej taka konieczność zachodzi w przypadku ostrych stanów zapalnych zębów i zawsze w trakcie leczenia kanałowego. W tym ostatnim przypadku finalną kontrolę skuteczności przeprowadzonych zabiegów można przełożyć na czas po porodzie, jednak konieczne jest, aby pacjentka przestrzegała zaleceń lekarza co do terminu takiego badania kontrolnego.

Przeczytaj więcej o RTG zęba, na czym polega i co wykazuje.

Plomba amalgatowa u kobiety ciężarnej

Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego od 2018 roku stomatolodzy nie mogą zakładać pacjetnkom w ciąży (a także matkom karmiącym i dzieciom) plomb amalgamatowych, czyli tzw. srebrnych plomb. Jednak w awaryjnych sytuacjach, gdy korzyści dla zdrowia byłby wyższe niż ryzyko, lekarz może zrobić wyjątek. 

Z badań wynika, że amalgamat zawarty w wypełnieniach nie wywiera szkodliwego wpływu ani na kobietę ciężarną, ani na jej dziecko. Jednak ostrożność nakazuje unikać wszelkich działań związanych z uwalnianiem rtęci w jamie ustnej u ciężarnej.

Niekiedy pacjentki w ciąży zgłaszają się do stomatologa, aby wymienić stare wypełnienia amalgamatowe na nowe, estetyczne kompozyty. Jeśli jednak nie jest to podyktowane wskazaniami klinicznymi tzn. stara plomba jest szczelna, nie ma pod nią ani wokół niej próchnicy, to nie wykonujemy takiego zabiegu.

Wybielanie zębów w ciąży zakazane

Nie przeprowadzamy u pacjentek w ciąży zabiegów wybielających zęby ze względu na obecność związków chemicznych (nadtlenku mocznika) w tych preparatach.

Zaplanuj dentystę, zanim zajdziesz w ciążę

Namawiam każdą kobietę, która planuje ciążę, aby zgłosiła się do gabinetu stomatologicznego. Przed ciążą mamy możliwość wykonania wszystkich badań RTG, potrzebnych do przeprowadzenia zabiegów leczniczych i profilaktycznych. Możemy przekazać pacjentce dokładne informacje o jej potrzebach zdrowotnych, zaplanować leczenie.

Co ważne, możemy przygotować pacjentkę do właściwej pielęgnacji jamy ustnej nienarodzonego jeszcze dziecka. Proszę pamiętać, że mało rodziców przestrzega zasady, że pierwsza wizyta z dzieckiem u dentysty powinna odbyć się  najpóźniej do ukończenia przez nie pierwszego roku życia. Zazwyczaj pojawiają się w gabinecie stomatologicznym, gdy pojawiają się u dziecka problemy z zębami mlecznymi a można byłoby ich uniknąć mając odpowiednią wiedzę na ten temat.

Prezentowanych informacji o charakterze medycznym nie należy traktować jako wytycznych postępowania medycznego w stosunku do każdego pacjenta. O postępowaniu medycznym, w tym o zakresie i częstotliwości badań diagnostycznych i/lub procedur terapeutycznych decyduje lekarz indywidualnie, zgodnie ze wskazaniami medycznymi, które ustala po zapoznaniu się ze stanem pacjenta. Lekarz podejmuje decyzję w porozumieniu z pacjentem. W przypadku chęci realizacji badań nieobjętych wskazaniami lekarskimi, pacjent ma możliwość ich odpłatnego wykonania. Należy potwierdzić przy zakupie badania szczegóły do jego przygotowania.
Data dodania 12.12.2017
Data ostatniej aktualizacji 25.10.2022