Ból gardła. Co oznacza? Leczenie bólu gardła domowymi sposobami

Ból gardła wywołują bakterie lub wirusy. Jeszcze czym innym może być spowodowany ból gardła przy przełykaniu. Sprawdź, co powoduje dolegliwości bólowe oraz jakie są domowe sposoby na ból gardła.
Sposoby na ból gardła

Ból gardła

Bólem gardła określane są dolegliwości bólowe nie tylko gardła, ale też migdałków podniebiennych, podniebienia i krtani. Jego najczęstszą przyczyną są infekcje, ale może on towarzyszyć również innym chorobom lub np. oparzeniom.

Infekcje mogą być spowodowane działaniem wirusów lub bakterii. U dorosłych bakterie powodują jedynie od 5 do 10 proc. infekcji, u dzieci odsetek ten sięga 30 proc. Bakterią, która najczęściej atakuje gardło, jest paciorkowiec Streptococcus pyogenes.

Zakażenia wirusowe są częstsze i zazwyczaj łagodniejsze niż bakteryjne, chociaż niektóre mogą przebiegiem przypominać anginę.

Co na ból gardła?

Wirusowe zapalenie gardła leki

W wirusowym zapaleniu gardła oprócz bólu gardła pojawia się podwyższenie temperatury, katar, zmęczenie i osłabienie. Czasami może też dojść do powiększenia węzłów chłonnych.

Leczenie jest objawowe – stosuje się leki przeciwbólowe, przeciwgorączkowe i przeciwzapalne (np. ibuprofen) oraz leki miejscowo łagodzące, np. tabletki do ssania lub spray'e. Ulgę przynosi również płukanie gardła naparem z szałwii, która ma działanie przeciwzapalne.

Mononukleoza

Mononukleoza to także infekcja wirusowa. Nazywana jest również chorobą pocałunków, ponieważ przenosi się głównie drogą kropelkową. Swoim przebiegiem może przypominać anginę, ale jest chorobą wirusową wywoływaną przez wirus Epsteina-Barr.

Mononukleoza objawia się wysoką gorączką, nawet do 40⁰C, bólem gardła spowodowanym powiększeniem migdałków i węzłów chłonnych szyi. U niektórych chorych również powiększeniem wątroby i śledziony.

Ból gardła może być objawem mononukleozy.

Leczenie jest objawowe – stosuje się leki przeciwbólowe, przeciwgorączkowe i przeciwzapalne (np. ibuprofen) oraz leki miejscowo łagodzące, np. tabletki do ssania lub spraye. Jeżeli mononukleoza zostanie błędnie rozpoznana jako angina i do leczenia zostaną włączone antybiotyki beta-laktamowe, to na ciele chorego może pojawić się wysypka

Angina

Angina jest infekcją bakteryjną. Najczęściej ma nagły początek i charakteryzuje się wysoką gorączką, powyżej 38⁰C, dreszczami i bólem głowy. W przebiegu anginy ból gardła jest bardzo silny, nasila się podczas połykania, a na migdałkach widać białożółty nalot.

Jednym z badań skutecznie diagnozujących anginę ropną jest pobranie wymazu z gardła (posiew).

Leczenie anginy polega na podawaniu antybiotyków oraz na łagodzeniu objawów. Dolegliwości łagodzi się przy pomocy leków przeciwbólowych, przeciwgorączkowych i przeciwzapalnych oraz leków miejscowo łagodzących, jak tabletki do ssania czy spray'e.

Ciało obce w gardle lub przełyku

Na zatrzymanie się ciała obcego w gardle lub przełyku wskazuje nagłe pojawienie się silnego bólu gardła podczas posiłku. Ból ustępuje po usunięciu tkwiącego ciała obcego – czasami udaje się odkrztusić je samoczynnie, ale najczęściej potrzebna jest pomoc lekarza.

Ból gardła a nowotwór

Ból gardła w przebiegu nowotworu jest przewlekły, zazwyczaj jednostronny i wiąże się z trudnościami w przełykaniu. Może mu też towarzyszyć wyczuwalny guz na szyi, ból ucha, szczękościsk, a nawet duszności. Najczęstsze nowotwory okolicy szyi to rak podniebienia, rak migdałka, rak krtani i rak nasady języka.

Czynnikami ryzyka ich rozwoju jest przede wszystkim palenie papierosów oraz nadużywanie alkoholu. Nowotwory tej okolicy ciała najczęściej leczy się radioterapią.

Domowe sposoby na ból gardła

Dolegliwości bólowe można złagodzić przez:

  • leki przeciwbólowe i przeciwzapalne, np. ibuprofen
  • tabletki do ssania lub spraye o działaniu miejscowym
  • napar z szałwii lub rumianku – działa przeciwzapalnie i odkażająco

Przyczyny bólu gardła

W postawieniu prawidłowej diagnozy największe znaczenie dla lekarza będą miały objawy zgłaszane przez pacjenta – (jak boli, od kiedy, czy bólowi towarzyszą jakieś inne objawy) oraz obejrzenie gardła.

Jeżeli na podstawie tych informacji lekarz stwierdzi, że przyczyną dolegliwości jest infekcja wirusowa, to żadne dodatkowe badania nie będą konieczne. Jeżeli jednak objawy będą wskazywały na infekcję bakteryjną, lekarz przepisze odpowiedni antybiotyk lub, w razie wątpliwości, zleci badania mikrobiologiczne, które wskażą, jaki antybiotyk będzie najskuteczniejszy.

Ból gardła rodzaje

Ból gardła wydaje się być prostą do opisania dolegliwością. Istnieje jednak kilka elementów, na które warto zwrócić uwagę, żeby ułatwić lekarzowi postawienie prawidłowej diagnozy. Najważniejsze z nich to:

  • Gdzie boli? Czy ból dotyczy całego gardła czy tylko jednej strony? A może ból promieniuje, np. w kierunku ucha?
  • Jak boli? Czy ból jest ostry, kłujący, dokuczliwy czy lekki? A może bardziej przypomina drapanie lub czujesz się, jakbyś miał jakąś przeszkodę w gardle?
  • Od jak dawna boli? Czy ból pojawił się nagle czy narastał w czasie?
  • Co nasila ból? Czy ból wzmaga się podczas jedzenia lub picia albo, gdy palisz lub przebywasz w suchym pomieszczeniu?
  • Czy bólowi towarzyszą inne objawy? Masz gorączkę, katar, kaszel lub jakieś inne dolegliwości?

Ból gardła – kiedy do lekarza?

Objawy, które wymagają kontroli lekarskiej, to:

  • gorączka powyżej 38⁰C trwająca dłużej niż 3 dni
  • trudności w połykaniu
  • odmowa jedzenia i picia
  • trudności w mówieniu, „kluskowata” mowa
  • nadmierne ślinienie się

Sytuacje, w których choremu potrzebna jest natychmiastowa pomoc:

  • duszność
  • niemożność przełykania śliny, wyciek śliny z ust
  • trudności w poruszaniu szyją
  • szczękościsk

Jak zapobiegać bólowi gardła?

Najlepszą metodą zapobiegania bólowi gardła jest unikanie infekcji. Opiera się ono na:

  • szczepieniach ochronnych
  • prawidłowej diecie
  • regularnej aktywności fizycznej, najlepiej na świeżym powietrzu – około 150 minut w tygodniu, czyli 5 razy w tygodniu po 30 minut
  • zapewnianiu sobie odpowiedniej ilości snu, minimum 7 godzin na dobę
  • zaprzestaniu palenia papierosów
  • częstym wietrzeniu pomieszczeń, w których się przebywa

Źródła: 

 

Prezentowanych informacji o charakterze medycznym nie należy traktować jako wytycznych postępowania medycznego w stosunku do każdego pacjenta. O postępowaniu medycznym, w tym o zakresie i częstotliwości badań diagnostycznych i/lub procedur terapeutycznych decyduje lekarz indywidualnie, zgodnie ze wskazaniami medycznymi, które ustala po zapoznaniu się ze stanem pacjenta. Lekarz podejmuje decyzję w porozumieniu z pacjentem. W przypadku chęci realizacji badań nieobjętych wskazaniami lekarskimi, pacjent ma możliwość ich odpłatnego wykonania. Należy potwierdzić przy zakupie badania szczegóły do jego przygotowania.
Data dodania 27.10.2017
Data ostatniej aktualizacji 08.01.2024