Urografia jest badaniem radiologicznym, w którym możliwe jest ocenienie prawidłowości funkcjonowania nerek, a także dróg moczowych. W badaniu wykorzystuje się środek cieniujący (tzw. kontrast) podawany pacjentowi dożylnie. Kontrast następnie jest wydalany przez nerki do moczu. Kolejno wykonywane zdjęcia rentgenowskie pozwalają na wychwycenie przeszkód w przepływie moczu.

Urografia pozwala ocenić stan dróg moczowych i czynność nerek.

Spis treści:

  1. Jak wygląda urografia?
  2. Wskazania
  3. Co pokazuje urografia
  4. Przygotowanie
  5. Wyniki badania urograficznego – interpretacja

Jak wygląda urografia?

Do wykonania urografii wykorzystywane jest promieniowanie rentgenowskie. Przed podaniem środka cieniującego wykonuje się RTG jamy brzusznej. Następnie bezpośrednio do żyły (z wykorzystaniem wenflonu) podaje się pacjentowi środek cieniujący. Wiele osób zgłasza podczas wykonywania tej procedury metaliczny posmak w ustach, co wynika ze specyficznego składu wykorzystanego preparatu, uczucie to jednak szybko mija. Środek cieniujący w moczu jest nieprzepuszczalny dla promieniowania rentgenowskiego, więc drogi moczowe są dobrze widoczne na zdjęciu.

Podany kontrast zostaje wychwycony przez nerki, a następnie jest wydalany. Po około 5-7 minutach wykonywane jest badanie RTG jamy brzusznej. Może się okazać konieczne wykonanie kilku kolejnych zdjęć RTG, po kilku godzinach od podania środka cieniującego, dzięki czemu lekarz ma możliwość oceny wielkości, kształtu i położenia nerek lub stwierdzenia obecności kamienia. Badanie umożliwia też ocenę prawidłowości funkcjonowania dróg moczowych.

Urografia pokazuje budowę nerek i pęcherza moczowego.. Kliklnij, aby powiększyć.

Wskazania do urografii

Podstawowym wskazaniem do urografii są nieprawidłowości w obrębie dróg odprowadzających mocz z nerek, czyli układów kielichowo-miedniczkowych, moczowodów oraz pęcherza. Kolejnym wskazaniem do jej przeprowadzenia są wady wrodzone układu moczowego. Ponadto lekarz może skierować pacjenta na badanie, gdy wystąpią niepokojące objawy, takie jak np. trudności w oddawaniu moczu. Pacjenci najczęściej skarżą się wówczas na ból i pieczenie podczas mikcji, dolegliwości bólowe w podbrzuszu. Dużym problemem jest również całkowity brak moczu lub jego skąpa ilość albo wręcz przeciwnie, zaleganie moczu w organizmie.

Wśród wskazań do urografii wymienić można także:

  • poszerzenie lub zwężenie dróg moczowych,
  • prawdopodobieństwo obecności złogów w drogach moczowych,
  • urazy okolic narządów moczowych, na skutek których mogło dojść do ich uszkodzenia.

Przeciwwskazania

Pomimo dużego znaczenia diagnostycznego, badanie nie zawsze może zostać wykonane. Ze względu na konieczność podania środka kontrastującego urografia nie może być wykonywana u osób, które wykazują nadwrażliwość lub gdy stwierdzono alergię na środek cieniujący. Badanie nie może być wykonane również u pacjentów, u których występuje upośledzenie czynności nerek. Lekarz dokonuje oceny funkcjonowania nerek na podstawie badania krwi - oznaczenia poziomu kreatyniny.

Badania urograficznego, jak każdego badania wykorzystującego promieniowanie rentgenowskie, z zasady nie przeprowadza się u kobiet ciężarnych, dlatego pacjentka powinna poinformować lekarza kierującego na badanie o ciąży.

Urografia kiedy robić?

Co pokazuje urografia

Podczas badania obrazowego, jakim jest urografia, możliwe jest dokładne ocenienie nerek - ich wielkości i kształtu, a także prawidłowego działania układu kielichowo-miedniczkowego. W praktyce badanie umożliwia uwidocznienie jednego bądź kilku kamieni w układzie kielichowo-miedniczkowym lub moczowodach.

Urografia pozwala ocenić poziom zalegania moczu w pęcherzu, a także obecność torbieli lub guzów.

Przygotowanie do urografii

Badanie urografii wykonywane jest u pacjentów, którzy zostali skierowani przez lekarza - najczęściej nefrologa. Ze względu na fakt, że jego przeprowadzenie wymaga podania środka kontrastującego, pacjent musi wykonać badanie krwi, w którym oznaczony zostanie poziom kreatyniny. Jest to niezbędne badanie, pozwalające ocenić prawidłową funkcję nerek.

Dieta przed badaniem

W ramach przygotowania do badania, w dniach poprzedzających badanie pacjent powinien utrzymać dietę lekkostrawną, jednocześnie unikając przejadania i potraw wzdymających. Kilka godzin przed urografią należy pozostać na czczo. Zdarza się, że opróżnienie jelit będzie wymagało przyjęcia dostępnego bez recepty środka przeczyszczającego. Zgromadzone w jelitach gazy i masy kałowe mogą utrudnić ocenę obrazu uzyskanego w wyniku urografii.

Należy poinformować lekarza kierującego na badanie o przyjmowanych lekach.

Czy można karmić piersią po podaniu kontrastu? Kobiety karmiące piersią powinny przerwać karmienie na 1-2 dni po badaniu.

Należy pamiętać, że po wykonaniu badania z zastosowaniem środka kontrastującego konieczne jest przyjmowanie dużej ilości płynów, najlepiej wody, która pomoże przyspieszyć proces usuwania preparatu z organizmu. Poza tym można od razu wrócić do codziennych czynności; nie ma ograniczeń dotyczących jedzenia.

Wyniki badania urograficznego – interpretacja

Interpretując wynik badania, lekarz ocenia budowę układu moczowego, a także położenie anatomiczne nerek. Opisując badanie, zwraca uwagę w szczególności na cechy takie jak kształt nerek, ich ułożenie, a także zarys przepływu moczu przez cały układ moczowy.

Należy pamiętać, aby interpretację wyników pozostawić lekarzowi, który uwzględni wszystkie istotne elementy wyniku.

Powiązane tematy: