Spis treści:
Co to jest badanie TIBC?
TIBC to badanie, które pozwala ocenić całkowitą ilość żelaza, jaka może być związana z transferyną. Żelazo jest pierwiastkiem obecnym m.in. w hemoglobinie - białku znajdującym się w erytrocytach, które odpowiedzialne jest za transport komórkowy tlenu. Absorpcja tego składnika mineralnego zachodzi w jelicie cienkim. W zależności od potrzeb organizmu, żelazo może zostać zmagazynowane w formie związanej z ferrytyną lub być transportowane do miejsca, w którym jest niezbędne.
Transferyna to białko syntetyzowane głównie w wątrobie, które jest najważniejszym nośnikiem żelaza w organizmie. Związany jest z nią około 1 proc. wszystkich zasobów tego pierwiastka. W warunkach fizjologicznych, transferyna przenosi dziennie około 25 mg żelaza z czego zdecydowana większość trafia do szpiku kostnego, gdzie zachodzi synteza hemoglobiny.
TIBC pozwala określić ilość wolnej transferyny, która zdolna jest do związania z żelazem.
Test TIBC wykorzystywany jest w diagnostyce i różnicowaniu zaburzeń związanych m.in. z metabolizmem żelaza. Szczególne zastosowanie znajduje w przypadku potwierdzenia lub wykluczenia różnych rodzajów niedokrwistości (np. z niedoboru żelaza), hemochromatozy czy talasemii.
Wskazania do wykonania badania TIBC
O konieczności oznaczenia poziomu TIBC decyduje lekarz, gdy u pacjenta występują objawy charakterystyczne dla niedokrwistości. Najczęściej są to:
- notoryczne zmęczenie,
- przyspieszone tętno,
- duszności,
- bóle i zawroty głowy,
- bladość skóry,
- problemy z koncentracją,
- bezsenność,
- skurcze mięśni.
Ponadto, oznaczenie TIBC wykonywane jest też w przypadku podejrzenia przeciążenia żelazem. Wówczas pacjenci zgłaszają dolegliwości, takie jak:
- bóle stawów,
- bóle brzucha,
- utrata masy ciała bez wyraźnej przyczyny,
- nadmierne zmęczenie, uczucie osłabienia.
Przygotowanie i przebieg badania TIBC
Pacjent powinien pamiętać o odpowiednim przygotowaniu przed zrobieniem badania laboratoryjnego TIBC. Krew należy pobrać na czczo, najlepiej w godzinach porannych.
Norma TIBC
U osób zdrowych całkowita zdolność surowicy do wiązania żelaza powinna zawierać się w przedziale 223-446 µg/dl u kobiet i 251-391 µg/dl u mężczyzn. Zbyt wysokie stężenie TIBC obserwowane jest w niedokrwistości spowodowanej niedoborem żelaza.
Natomiast niski poziom TIBC świadczyć może o hemochromatozie. Niska wartość całkowitej zdolności do wiązania żelaza występuje niekiedy u pacjentów z niedoczynnością tarczycy oraz u osób przyjmujących kortykosteroidy. Ze względu na fakt, że transferyna wytwarzana jest przez wątrobę, obniżone stężenie TIBC może być związane również z chorobą tego narządu.
Powiązane badania:
Prezentowanych informacji o charakterze medycznym nie należy traktować jako wytycznych postępowania medycznego w stosunku do każdego pacjenta. O postępowaniu medycznym, w tym o zakresie i częstotliwości badań diagnostycznych i/lub procedur terapeutycznych decyduje lekarz indywidualnie, zgodnie ze wskazaniami medycznymi, które ustala po zapoznaniu się ze stanem pacjenta. Lekarz podejmuje decyzję w porozumieniu z pacjentem. W przypadku chęci realizacji badań nieobjętych wskazaniami lekarskimi, pacjent ma możliwość ich odpłatnego wykonania. Należy potwierdzić przy zakupie badania szczegóły do jego przygotowania. |