Medicover
Badanie spirometryczne polega na sprawdzeniu czynności płuc, natomiast próba rozkurczowa pozwala na ocenę możliwości odwrócenia charakterystycznej dla obturacji przy astmie. Spirometrię z próbą rozkurczową przeprowadza się z wykorzystaniem podanego drogą inhalacyjną leku rozkurczającego oskrzela.
Co to jest spirometria z próbą rozkurczową
Badanie polega na sprawdzeniu pojemności i objętości płuc oraz na ocenie przepływu powietrza znajdującego się w płucach i oskrzelach przy różnorodnych fazach cyklu oddechowego. W próbie rozkurczowej dodatkowo w drodze inhalacji podany zostaje lek rozszerzający oskrzela celem oceny odwracalności ich obturacji.
Badanie czynnościowe układu oddechowego jest bezbolesne i bezpieczne. Wymaga ono jednak stałej obserwacji pacjenta ze względu na możliwość omdlenia.
Spirometria z oceną odwracalności skurczu oskrzeli wykorzystywana jest głównie do rozpoznania astmy, a także jako narzędzie do różnicowania jej z innymi chorobami oskrzeli.
Badanie trwa 60 min i wymaga skierowania z określeniem dawki leku koniecznego do podania.
Wskazania. Kiedy wykonać spirometrię rozkurczową?
Badanie spirometryczne wykonuje się u pacjentów:
- u których podejrzewa się lub stwierdzono astmę oskrzelową,
- u których diagnozuje się przewlekłą obturacyjną chorobę płuc (POChP),
- którym dokucza przewlekły kaszel z dużą ilością wydzieliny,
- z powracającymi infekcjami,
- z dusznością, świszczącym oddechem, bólami w klatce piersiowej, wydłużoną fazą wydechu, sinicą,
- przy występujących cechach rozedmy
Lekarz może podjąć decyzję o skierowaniu na test również w przypadku, gdy inne badania wykażą nieprawidłowości (np. RTG klatki piersiowej, podwyższona wartość hematokrytu, hipoksemia – niedotlenienie).
W ramach profilaktyki badanie może być zlecone również, gdy pacjent narażony jest na czynniki ryzyka takie jak palenie tytoniu lub kontakt z substancjami toksycznymi w środowisku pracy.
Przeciwwskazania do spirometrii z próbą rozkurczową
Przeciwwskazania w dużej mierze pokrywają się z listą problemów zdrowotnych wykluczających wykonanie spirometrii podstawowej. Badania nie należy więc przeprowadzać:
- przy tętniakach aorty brzusznej lub piersiowej (≥ 60 mm),
- świeżo po operacji okulistycznej (np.: zaćmy, jaskry czy po odwarstwieniu siatkówki powyżej 6 miesięcy),
- krótko po operacji jamy brzusznej i klatki piersiowej,
- świeżo – w okresie hospitalizacji – po udarze w ośrodkowym układzie nerwowym,
- przy odmie opłucnowej (do 4 tygodni od wyleczenia),
- po zawale mięśnia sercowego w okresie tygodnia poprzedzającego badanie,
- przy zwiększonym ciśnieniu śródczaszkowym,
- przy krwiopluciu o nieznanej przyczynie,
- w niewydolności krążenia i oddychania,
- we wstrząsie i posocznicy.
Badanie nie powinno być też przeprowadzane, jeśli pacjent skarży się na dolegliwości bólowe w okolicy twarzoczaszki, nudności, zawroty głowy, ból w obrębie klatki piersiowej lub jamy brzusznej, wysiłkowe nietrzymanie moczu, ograniczenia w sferze psychicznej. Wymioty i kaszel w dniu badania mogą uniemożliwić wykonanie testu.
Przeciwwskazania do próby rozkurczowej:
- tyreotoksykoza,
- zaawansowana niewydolność krążenia,
- niekontrolowane nadciśnienie tętnicze,
- tachyarytmie,
- nieustabilizowana cukrzyca,
- przewlekłe leczenie glikozydami nasercowymi
Badanie wykonywane jest u osób dorosłych oraz u dzieci. Warto jednak pamiętać, że u młodszych dzieci wykonanie testu może okazać się niemożliwe ze względu na trudności w wykonywaniu przez nich poleceń osoby przeprowadzającej badanie.
Przygotowanie do badania spirometrycznego z próbą rozkurczową
Wykonanie badania próbą rokurczową wymaga odpowiedniego przygotowania:
- nie należy palić papierosów i e-papierosów (minimum 1 godzinę przed badaniem),
- nie należy przyjmować używek, włącznie z alkoholem (przez minimum 8 godzin),
- 2 godziny przed badaniem nie spożywać obfitych posiłków,
- 1 godzinę przed badaniem nie wykonywać intensywnego wysiłku.
Warto mieć na sobie ubrania pozwalające na swobodne ruchy w obrębie klatki piersiowej i brzucha.
W celu wykonania próby rozkurczowej należy odstawić niektóre rodzaje leków (jeśli to możliwe i w ścisłym porozumieniu z lekarzem). Są to:
- β2-mimetyki krótko działające (fenoterol, salbutamol) – na 4-6 godzin przed badaniem
- β2-mimetyki długo działające (formoterol, salmeterol) – na 24 godziny
- β2-mimetyki bardzo długo działające (olodaterol, wilanterol, indakaterol) – na 36 godzin
- leki przeciwcholinergiczne krótko działające (ipratrofium) – na 12 godzin
- leki przeciwcholinergiczne długo działające – na 36-48 godzin
Jeśli badany przyjmuje preparaty złożone, powinien przyjąć czas odstawienia leku, który działa dłużej.
Przebieg próby rozkurczowej
Spirometria przebiega w pozycji siedzącej, z podparciem pleców i przy wyprostowanym tułowiu.
Przed badaniem pacjent powinien zostać zmierzony i zważony, gdyż dla interpretacji wyników lekarz korzysta z siatki centylowej.
Spirometria składa się z dwóch części. W pierwszej bada się pojemność życiową oraz jej składowe. Pacjentowi zakłada się na nos specjalny klips uniemożliwiający przepływ powietrza tą drogą. Następnie osoba badana oddycha ustami za pomocą ustnika głowicy spirometru. Pacjent w trakcie testu jest instruowany o wymaganej głębokości i tempie wdechów i wydechów. Cykl wdech-wydech powtarzany jest kilkukrotnie, jednak nie więcej niż 4 razy.
Kolejnym etapem jest rejestrowanie natężonego wydechu. Po intensywnym wdechu pacjent możliwie jak najdłużej wykonuje mocny wydech.
Po wykonaniu spirometrii podstawowej podaje się lek rozszerzający oskrzela i powtarza test.
Postępowanie w trakcie oraz po wykonaniu spirometrii
W przypadku wystąpienia jakichkolwiek niepokojących objawów (np. uczucia osłabienia, zawrotów głowy, bólu itd.), należy zgłosić ten fakt pielęgniarce wykonującej badanie. W przypadku wystąpienia niepokojących objawów po wykonaniu spirometrii należy niezwłocznie poinformować o tym personel medyczny.
Wyniki spirometrii
Wynik badania jest dostępny bezpośrednio po teście, jednak wymaga on interpretacji przez lekarza.
Lista placówek, w których możesz zapisać się na badanie.
- ul. Foksal 3/5,
- ul. Wałbrzyska 46.
Powiązane tematy: