RTG jest badaniem, w którym wykorzystywane jest promieniowanie rentgenowskie (X) i jego specyficzne właściwości. Promieniowanie wnika do organizmu i jest pochłaniane przez tkanki. W tej metodzie obrazowania wykorzystuje się fakt, że poszczególne rodzaje tkanek w różnym stopniu pochłaniają promienie X. Uzyskany obraz, odzwierciedlający struktury badanych organów, zapisywany jest, w zależności od wykorzystywanego urządzenia, na błonie RTG, płycie fosforowej lub za pomocą detektora pokrytego selenem. Zapisany obraz interpretuje następnie lekarz radiolog.

Na badanie niezbędne jest skierowanie od lekarza.

Co wykrywa RTG jamy brzusznej?

Spis treści:

  1. Wskazania do zrobienia RTG jamy brzusznej
  2. RTG jamy brzusznej przeciwskazania
  3. Jak przebiega badanie RTG jamy brzusznej?
  4. Co wykrywa RTG jamy brzusznej?
  5. Przygotowania do RTG jamy brzusznej
  6. Gdzie zrobić RTG jamy brzusznej?

Wskazania do zrobienia RTG jamy brzusznej

Należy pamiętać, że o konieczności wykonania badania decyduje lekarz, wykonywane jest ono wyłącznie na podstawie skierowania.

Należy pamiętać, że o konieczności wykonania badania decyduje lekarz, wykonywane jest ono wyłącznie na podstawie skierowania.

Badanie RTG jamy brzusznej przeprowadzane jest u pacjentów, gdy występują charakterystyczne dolegliwości, mogące świadczyć o chorobach jamy brzusznej, takich jak choroby przewodu pokarmowego i ich nagłe zaostrzenie (np. niedrożność jelita, perforacja).

Badanie pomocne jest również w diagnostyce kamicy nerkowej, lokalizacji płynu zgromadzonego w brzuchu, a także gdy konieczne jest odnalezienie połkniętego obiektu.

Co pokazuje zdjęcie RTG? 

Na zdjęciu RTG najlepiej widoczne są kości ze względu na fakt, że w największym stopniu pochłaniają promieniowanie. Miękkie tkanki są słabiej widoczne, dlatego w niektórych przypadkach przed badaniem doustnie, dożylnie lub doodbytniczo podaje się pacjentowi tzw. kontrast (cieniującą substancję chemiczną).

RTG jamy brzusznej przeciwskazania 

Badanie RTG jest bezbolesną i bezpieczną metodą diagnostyki, jednak w niektórych sytuacjach nie zaleca się jego wykonywania. Wśród przeciwwskazań wymienić można w szczególności ciążę, a także młody wiek pacjenta. U kobiet w wieku rozrodczym powinno być przeprowadzane w pierwszych 12 dniach cyklu (o ile lekarz nie zdecyduje inaczej), aby wykluczyć ryzyko powikłań ewentualnej ciąży.

Podczas RTG jamy brzusznej wykorzystywane jest promieniowanie rentgenowskie, które nie pozostaje obojętne dla organizmu człowieka. Należy podkreślić, że dawka promieniowania, na jaką narażony jest pacjent nie jest wysoka, zatem nie powinna mieć niekorzystnych konsekwencji zdrowotnych. Jednakże nie zaleca się zbyt częstego powtarzania badania, aby ograniczyć potencjalne ryzyko absorpcji nadmiernego promieniowania przez organizm pacjenta.

RTG jamy brzusznej. Kliknij, aby powiększyć zdjęcie.

Jak przebiega badanie RTG jamy brzusznej?

Przed wykonaniem badania pacjent wyraża zgodę na jego przeprowadzenie. W przypadku kobiet w wieku rozrodczym technik zapyta, czy pacjentka nie jest aktualnie w ciąży.

Przed badaniem RTG często osłonięte zostają te części ciała pacjenta, które nie powinny być narażone na promieniowanie rentgenowskie (należy chronić np. jajniki, jądra). Pacjent zakłada fartuch ochronny ze specjalnej materii nieprzepuszczającej promieni rentgena.

W zależności od rodzaju badania określonego na skierowaniu wystawionym przez lekarza, pacjent zostanie poinstruowany przez osobę wykonującą badanie, w jaki sposób należy się ustawić lub ułożyć do zdjęcia RTG.

Aby uzyskać rzetelny i czytelny wynik, w trakcie wykonywania zdjęć pacjent nie może się poruszyć i przez chwilę oddychać. Lekarz wykonujący badanie w odpowiedniej chwili poinstruuje pacjenta, by nabrał/wypuścił powietrze i wstrzymał oddech.

Co wykrywa RTG jamy brzusznej?

Podstawowe wskazania do wykonania RTG jamy brzusznej: to podejrzenie niedrożności przewodu pokarmowego oraz podejrzenie jego perforacji. Badanie zwykle wykonuje się pilnie u pacjentów, którzy z objawami niedrożności lub perforacji trafiają na szpitalny oddział ratunkowy.

Badanie RTG jamy brzusznej pozwala potwierdzić diagnozę, m.in. w przypadku:

  • kamicy nerkowej,
  • wystąpienia perforacji jednego z odcinków układu pokarmowego,
  • podejrzenia obecności wrzodów,
  • zwężenia fragmentów układu pokarmowego,
  • rozdęcia jelita, okrężnicy itp.,
  • podejrzenia występowania nadmiaru płynów w jamie brzusznej,
  • połknięcia ciała obcego.

Przygotowania do RTG jamy brzusznej

Badanie RTG wykonywane jest zwykle w sytuacjach nagłych. Jednak gdy jest badaniem wcześniej zaplanowanym, wówczas pacjent powinien pamiętać o odpowiednim przygotowaniu. Zalegające w przewodzie pokarmowym gazy, masy kałowe, pokarmy mogą zaburzać widoczność i ostrość obrazu, a tym samym zmniejszyć wartość diagnostyczną uzyskanego zapisu. Zaleca się więc, aby do badania przystępować na czczo, czyli zachować odstęp ok. 8 godzin między ostatnim posiłkiem, a badaniem.

Dzień przed oraz w dniu wykonania zdjęcia rentgenowskiego należy stosować środki przeciw wzdęciom, które dostępne są w aptece bez recepty. Bardzo ważnym elementem przygotowania do badania jest stosowanie diety lekkostrawnej już 1-2 dni przed badaniem. Koniecznie należy zrezygnować z napojów gazowanych, potraw ciężkostrawnych lub wzdymających, jak rośliny strączkowe, surowe warzywa i owoce. Doskonałym rozwiązaniem będzie delikatna dieta, półpłynna. Najlepiej badanie wykonać po wypróżnieniu. Ponadto w dniu badania trzeba zrezygnować z kawy i żucia gumy. Zaleca się też odstawienie wyrobów nikotynowych.

Przed badaniem należy poinformować lekarza o przyjmowanych lekach, ciąży, założonej spirali domacicznej oraz w przypadku RTG z kontrastem - o alergii na bar.

Przygotowanie do badania RTG jamy brzusznej - POBIERZ PLIK PDF >>

Badanie RTG jamy brzusznej, w określonych przypadkach może być także wykonane z kontrastem.

Gdzie zrobić RTG jamy brzusznej?

Badanie RTG jamy brzusznej wykonać można w wybranych placówkach centrum Medicover. W naszej ofercie znajdują się różne warianty prześwietlenia jamy brzusznej, w tym:

  • RTG jamy brzusznej w pozycji leżącej,
  • RTG jamy brzusznej w pozycji stojącej. 

Aby wykonać badanie RTG, konieczne jest skierowanie, w którym lekarz określa zakres badania, przyczynę, z powodu której wydał skierowanie oraz dane umożliwiające weryfikację pacjenta i jednostki kierującej.

Przeczytaj także: 

Pozostałe badania rentgenowskie 

Radiologia - czym się zajmuje? Rodzaje badań