Aldosteron wykorzystywany jest w diagnostyce nadciśnienia tętniczego lub niskiego ciśnienia tętniczego, hiperaldosteronizmu lub hipoaldosteronizmu oraz zaburzeń gospodarki elektrolitowej (w tym zmian stężeń potasu i sodu).

 

Spis treści:

  1. Co to jest aldosteron?
  2. Kiedy badać aldosteron?
  3. Jak się przygotować do badania aldosteronu?
  4. Aldosteron norma

Co to jest aldosteron?

Aldosteron to hormon steroidowy, zaliczany do mineralokortykosteroidów. W organizmie jest on produkowany przez nadnercza, a dokładniej przez warstwę kłębkowatą kory nadnerczy. Hormon ten bierze udział w regulacji gospodarki wodno-mineralnej.

Aldosteron zwiększa wydalanie jonów potasu oraz nasila resorpcję jonów sodu. Regulacja ta ma bardzo duże znaczenie w utrzymaniu prawidłowego ciśnienia krwi. Mechanizm działania regulacyjnego, w którym uczestniczy aldosteron, polega na wykorzystaniu sprzężenia zwrotnego, w tzw. cyklu RAA (renina-angiotensyna-aldosteron).

Gdy w organizmie człowieka dojdzie do znacznego obniżenia ciśnienia tętniczego krwi lub obniżenia stężenia sodu (np. w wyniku zbyt dużej utraty wody – odwodnienia), rozpoczyna się produkcja reniny przez aparat przykłębuszkowy, czyli enzymu, który odpowiada za przyspieszenie reakcji, w wyniku której białko (angiotensynogen) przekształcany jest w angiotensynę I. Ta z kolei przekształcana jest do postaci angiotensyny II, odpowiadającej za stymulowanie komórek strefy kłębkowej nadnerczy do syntezy aldosteronu.

Aktywacja układu RAA i wzrost stężenia aldosteronu, w odpowiedzi na spadek stężenia sodu w osoczu, prowadzi do zwężenia naczyń krwionośnych, zwiększenia wydalania potasu przez nerki i resorpcji sodu we krwi oraz zmiany objętości krwi. Syntezę aldosteronu aktywuje również hormon adrenokortykotropowy (ACTH).

Kiedy wykonać badanie aldosteronu?

Oznaczenie stężenia aldosteronu wykonywane jest u pacjentów, u których występują zaburzenia elektrolitowe lub nadciśnienie, które jest trudne do kontrolowania przy użyciu leków. Badanie może być szczególnie pomocne przy diagnostyce nadciśnienia, któremu towarzyszą problemy ze zbyt niskim stężeniem potasu.

Na badanie kierowane są także osoby ze zbyt niskim ciśnieniem krwi po pionizacji (niedociśnienie ortostatyczne). Badanie stężenia aldosteronu pomaga zidentyfikować problemy związane z zaburzeniami wydzielania tego hormonu – hipoaldestorenizm lub hiperaldosteronizm.

Oznaczenie hormonu jest stosowane również, aby ustalić przyczynę niewydolności nerek, zespołu nerczycowego, zwężenia tętnicy nerkowej, guzów nadnerczy oraz marskości wątroby.

Aldosteron badanie - zaburzenia wydzielania aldosteronu mogą doprowadzić do poważnych zaburzeń gospodarki wodno-mineralnej organizmu (aldosteron reguluje wydzielanie jonów sodu i potasu). Wysokie stężenie aldosteronu w osoczu może doprowadzić, m.in. do ciężkiego nadciśnienia tętniczego.


Przeczytaj także:


Jak się przygotować do badania aldosteronu?

Na stężenie tego hormonu ma wpływ pozycja ciała – stojąca bądź leżąca. Elementem przygotowania do badań może być pozostawanie w pozycji leżącej od godzin wieczornych w dzień przed badaniem i co najmniej godzinę przed oznaczeniem w dniu badania. Dlatego też do badania należy przystąpić w godzinach porannych.

Na czczoW godzinach porannychSzczególne wymagania
TAKTAK (8:00 - 9:00)Pobranie jedynie w labolatorium Synevo

*Aby prawidłowo oznaczyć poziom aldosteronu, do badania należy przystąpić po odpowiednim przygotowaniu.

Wykonuje się dwa pomiary: pierwszy w pozycji leżącej i drugą na stojąco po półgodzinnym spacerze. Ponadto lekarz kierujący na badanie aldosteronu może wydać zalecenia dotyczące odpowiedniego przygotowania do badania, w szczególności przyjmowanych leków.

Pacjent powinien poinformować lekarza, jeżeli przyjmuje leki, m.in.:

  • na nadciśnienie tętnicze,
  • na choroby serca,
  • niesteroidowe leki przeciwzapalne,
  • antacyd,
  • leki na owrzodzenia oraz diuretyki.

Nie należy samodzielnie odstawiać leków, jedynie na polecenie lekarza zlecającego badanie. Dodatkowo lekarz zlecający może zalecić ograniczenie spożywania soli do 3 g dziennie przez 2 tygodnie poprzedzające wykonanie badania.

Ponadto, przed badaniem, pacjent powinien unikać sytuacji stresowych oraz intensywnego wysiłku fizycznego. Jednocześnie może być wykonane oznaczenia reniny, zarówno w pozycji leżącej, jak i stojącej.

Aldosteron norma

Zakres wartości prawidłowych dla aldosteronu jest szeroki i zależy od laboratorium, w którym zostało wykonane oznaczenie jego stężenia w surowicy. Analiza wyników powinna opierać się na wartościach referencyjnych podanych przez laboratorium. Wyniki badania należy skonsultować z lekarzem.

Przykładowe wartości referencyjne: Dieta normosodowa (pozycja leżąca): 1-16 ng/dl, ale też 10-100 ng/l (wg innego źródła).