Warszawa jest jednym z czterech miast na polskiej mapie walki z cukrzycą typu 2 i chorobami cywilizacyjnymi. Program ruszył w stolicy w październiku 2014 roku. W roku szkolnym 2016/2017, dobiegła tu końca trzecia i ostatnia edycja PoZdro!. Był to ostatni rocznik uczniów pierwszych klas gimnazjalnych w Warszawie (przed reformą szkolnictwa), który został objęty badaniami przesiewowymi. W roku 2017/2018, wszystkie dzieci, które zakwalifikowały się w ich wyniku do Programu, kontynuują bezpłatną opiekę indywidualną, która w przypadku każdej rodziny trwa dwa lata. Realizują indywidualne plany postępowania prozdrowotnego - spotykają się ze specjalistami (lekarzem, dietetykiem, trenerem i psychologiem), biorą udział m.in. w warsztatach edukacyjnych i zajęciach sportowych PoZdro! – dążąc do trwałej zmiany stylu życia i wyjścia z grupy ryzyka zagrożenia chorobami cywilizacyjnymi.      

Pakietem bezpłatnych badań w szkole, w ciągu trzech edycji w Warszawie objętych zostało
6 815 (63 proc. populacji) warszawskich uczniów, głównie z dzielnic: Praga-Południe, Wilanów, Ursynów i Śródmieście. 969 nastolatków (14 proc.), zagrożonych chorobami cywilizacyjnymi (w tym cukrzącą typu 2), wraz z rodzinami objęliśmy dalszą specjalistyczną opieką.

Dane sumaryczne Programu PoZdro! w Warszawie:

Liczba szkół objęta Programem: 54

Liczba indywidualnych, bezpłatnych spotkań ze specjalistami PoZdro! w Centrach Medycznych Medicover: 10 772

Liczba uczestników warsztatów edukacyjnych: 639

Liczba uczestników zajęć sportowych: ponad 600

Liczba uczestników warsztatów kulinarnych: 72

Liczba szkół objętych szkoleniami HEPS: 34

Liczba szkoleń dla grona pedagogicznego: 57 osób przeszkolonych 

Spotkania Klubu Rodzica: 6 i będą kolejne

Liczba osób tworzących Program PoZdro! w Warszawie: 35

Wyniki ostatniej edycji badań w Warszawie, prowadzonej w roku szkolnym 2016/2017 są bardzo niepokojące. Pokazują one, że prawie 7 na 10 uczniów ma dostateczną, słabą albo bardzo słabą wydolność fizyczną – i ta tendencja wzrasta. W roku szkolnym 2015/2016 – do grupy tej zaliczało się 1372 uczniów (66 proc. zbadanej populacji 13-letniej młodzieży), rok później – było to już 68,8 proc. badanych.

Test sprawnościowy – odpowiednik wejścia na czwarte piętro – trzeba było przerwać w II edycji Programu u aż 6 proc. (124) uczniów! Jest to najwyższy wskaźnik, obok wyników młodzieży z Lublina, z miast objętych Programem PoZdro! Dodatkowo, niemal u trzech na dziesięciu nastolatków w stolicy (26 proc.) w trakcie analizy zdrowotnej zdiagnozowano podwyższone ciśnienie – to także jeden z najwyższych współczynników w Polsce (w ubiegłorocznej edycji tak wysoki stopień zanotowano jedynie we Wrocławiu – 27,6 proc., w Lublinie – 12,6 proc., a 17,5 proc. w Gdyni w III edycji Programu).

– Liczba zachorowań na cukrzycę typu 2 wzrasta lawinowo, nie bez powodu Światowa Organizacja Zdrowia mówi wręcz o epidemii. Pokolenie dzieci urodzonych po 2000 roku może żyć krócej niż pokolenie ich rodziców – ostrzega dr n. med. Monika Lech, członek Rady Konsultacyjnej Programu PoZdro!  – Bardzo ważne jest, aby do rozwoju cukrzycy typu 2 nie doszło, cukrzyca rozwija się latami, nie dając na początku żadnych objawów. Bolą dopiero jej konsekwencje, w postaci np. stopy cukrzycowej, niewydolności nerek, czy nawet utraty wzroku. To, czy zachorujemy na cukrzycę typu 2 zależy od nas i stylu życia, jaki prowadzimy.
Dlatego im wcześniej zaczniemy działać i zmieniać swoje nawyki na zdrowsze, tym większą szansę mamy na zdrową przyszłość.

Co może cieszyć, w warszawskich szkołach PoZdro! zmalał odsetek młodzieży z nadwagą i otyłością. W I edycji Programu nadwagę stwierdzono u 16 proc. zbadanych nastolatków, otyłość dotyczyła 4 proc.. W kolejnym roku szkolnym wskaźniki plasowały się na poziomie: 15,5 proc. i 4 proc.. W 2016/2017 roku nadwagę zdiagnozowano u 15 proc. dzieci, otyłość dotknęła 3,2 proc..  

Optymistyczny jest także spadek nieprawidłowej ostrości widzenia: r. szk. 2014/2015 – 17 proc. dzieci, r. szk. 2015/2016 - 12,7 proc. dzieci, r. szk. 2016/2017 - 12,5 proc. dzieci; a także malejące wskaźniki nieprawidłowej postawy ciała: 2014/2015 rok - 83,5 proc. zbadanych, 2015/2016 rok - 80 proc. zbadanych, 2016/2017 – 67 proc. dzieci.  

Korzyści z Programu, także w Warszawie, uzyskiwane są na różnych płaszczyznach:

- rodziny: rodzice otrzymują informację o stanie zdrowia dziecka; większa świadomość zdrowotna i pewność siebie; nowoczesna edukacja; integracja; więcej czasu spędzanego razem; rodzinne zajęcia sportowe i warsztaty edukacyjne, umiejętności, narzędzia i motywacja do wprowadzania pozytywnych zmian w rodzinie;  

- mieszkańcy / społeczeństwo: bezpłatne badania dzieci i opieka indywidualna w przypadku zagrożenia chorobami cywilizacyjnymi; podnoszenie społecznej świadomości nt. roli i znaczenia profilaktyki oraz zdrowego stylu życia;  Poradnik PoZdro! - http://po-zdro.pl/poradnik/ - skondensowana dawka informacji o zdrowym odżywianiu i aktywności fizycznej, dostępny bezpłatnie również w wersji on-line; edukacyjna  strona www.po-zdro.pl; okazjonalne kampanie społeczne w przestrzeni miejskiej oraz Internecie (Światowy Dzień Cukrzycy 14 listopada) – dwie edycje charytatywnego Wielkiego Nocnego Biegu PoZdro! pod Pałacem Kultury i Nauki w sercu Warszawy wsparły Fundację Diabeciaki oraz Poradnię Diabetologiczną w Instytucie Matki i Dziecka; bezpłatne badania plenerowe (np. w diabetobusie), udział i porady dietetyków PoZdro! podczas stołecznych imprez plenerowych i wydarzeń – np. Kucharz Doskonały, piknik z okazji Dnia Dziecka, Warszawski Festiwal Kulinarny, prelekcje / merytoryczny głos w „polityce diabetologicznej” na rzecz społeczeństwa podczas konferencji oraz grup roboczych.

- miasto: wyniki statystyczne w raportach dotyczące stanu zdrowia młodzieży poszczególnych dzielnic w Warszawie; raporty zbiorcze. Warto podkreślić bardzo dobre partnerstwo z lokalnym samorządem (urzędy dzielnic, Urząd m.st. Warszawy – współpraca organizacyjna).

- szkoły / nauczyciele: zaproszenie do bezpłatnego Programu warszawskich szkół gimnazjalnych, szkolenia HEPS i pomoce dydaktyczne dla nauczycieli; bezpłatne Lekcje Multimedialne kreujące wśród uczniów modę na zdrowy i sportowy styl życia.

Wśród różnorodnych zajęć dla uczestników PoZdro! w Warszawie odbyły się dotychczas:

- Zajęcia taneczne z Naderem - finalistą 9. Edycji „You Can Dance – Po Prostu Tańcz”.

- „Podniebne” zajęcia wspinaczkowe w parku linowym.

- Akrobacje i skoki w Parku Trampolin.

- Trening Disc Golfa.

- Kickboxing z mistrzynią Polski Joanną Różańską.

- Cykl bezpłatnych wydarzeń sportowych w ramach akcji “Stań się PoZdro! aktywny!” - kampania z udziałem Mistrzów Sportu zachęcających młodzież do uprawiania aktywności fizycznej.

- Szaleństwo na Disco-wrotkach - Wrotkarnia.

- Capoeira.

- Treningi Zumby, koszykówki, piłki na hali, zjazd mikołajów PoZdro! - czyli zimowa jazda na łyżwach.

- Warsztaty Edukacyjne „Marzenia się spełniają” z Andrzejem Michalikiem – podróżnikiem chorującym na cukrzycę typu 1, który samotnie przepłynął Wisłę kajakiem w 2016 roku, rok później pokonał linię brzegową Bałtyku z zachodu na wschód Polski.

Opinie uczestników:

Ilustracją pozytywnych zmian na łamach PoZdro! są indywidualne sukcesy podopiecznych Programu. Przykładem rozwoju osobistego, auto-motywacji i osiągania ambitnych celów przez dzieci, jest zdobycie we wrześniu brązowego medalu w Pucharze Europy Młodzików - Warsaw Judo Open i wywalczenie na początku października 2016 roku przez uczestnika warszawskiej edycji PoZdro! złotego medalu w Mistrzostwach Polski Młodzików i Młodziczek w judo. 14 – letni Janek Gozdek wówczas od blisko roku był już w Programie.

– Miło mi jest widzieć, że inni również cieszą się sukcesami mojego syna. Pomijając ciężką fizyczną pracę, jaką wykonuje Janek aby chodzić regularnie na treningi od 8 lat, to również program PoZdro! nam w tym pomaga. Cykliczna kontrola i odpowiednia motywacja, którą są spotkania z młodymi ciekawymi dla nastolatka ludźmi - trenerzy aktywności fizycznej są rewelacyjni i potrafią zmotywować młodego człowieka - otwierają dzieciakom i ich rodzicom oczy na to, że zagrożenia są obok nas, bardzo blisko. Spotkania są treściwe i ciekawe i myślę, że warto poświęcić na nie czas dla swojego dziecka – dodała Małgorzata Gozdek, Mama Janka.

Tomek Kowalski, absolwent Programu PoZdro!: Dzięki udziałowi w Programie Pozdro! zgubiłem sporo tkanki tłuszczowej, poprawiła się przez to moja wydolność, skoczność i szybkość na boisku. Na początku, jak zaczynałem Program, w 30 sekund robiłem 7-8 pompek, a podczas ostatniej, ósmej wizyty zrobiłem ich już 30, bez większego wysiłku. To było bardzo miarodajne i dawało wiatr w żagle. Jak gram w koszykówkę, czy siatkówkę, to widzę, że mogę naprawdę dużo wyżej skoczyć, niż choćby jeszcze rok temu.

Niezwykle ważne było dla mnie, że w tych wszystkich zmianach wspierała mnie, na równi ze specjalistami PoZdro!, rodzina. Bardzo ważne jest zaangażowanie rodziców w Program – fakt, że mogą uczestniczyć w spotkaniach, w aktywnościach sportowych – choć to nie zwalnia z szukania motywacji w sobie.

Warto być w PoZdro! by otrzymać dużą porcję przydatnych informacji, zainspirować się innymi i zobaczyć na własnym przykładzie, że Program działa i przynosi efekty! To daje dużą satysfakcję, energię i motywację do dalszej pracy.

Izabela Kowalska, mama Tomka: W Programie PoZdro! uczestniczyła cała nasza rodzina i wszyscy z niego bardzo skorzystaliśmy. U Tomka w ciągu dwóch lat zmieniły się parametry i skład ciała, wzrosła zawartość tkanki mięśniowej. Syn uprawia intensywnie sport, to aktywny koszykarz, zawodnik MKS-MOS Ochota. Gra w unihokeja, ze swoją drużyną ze Staszica zdobył 2-gie miejsce w Warszawie na 18 dzielnic. Dlatego tym bardziej cieszyliśmy się, gdy widzieliśmy, że z wizyty na wizytę w ramach ZOI, syn miał zdecydowanie coraz lepszą wydolność i sprawność. Każde spotkanie, szczególnie część wysiłkowa, wskazówki w gabinecie trenera – to bardzo budowało Tomka.

Niezwykle cenna była dla nas możliwość indywidualnych spotkań z gronem specjalistów, którzy przekazywali nam różne ciekawostki, przydatne później w codziennym życiu.  Za każdym razem dowiadywaliśmy się czegoś zupełnie nowego, zaskakującego, zwłaszcza jeśli chodzi o dietę. Dla mnie, jako rodzica, bardzo ważne były też szczegółowe badania laboratoryjne na początku i na końcu Programu. Syn został przebadany w Programie PoZdro! pod każdym kątem – ewentualnej cukrzycy, a nawet chorób tarczycy, co mi dało spokój wewnętrzny, że syn jest zdrowy.

Byliśmy bardzo zaskoczeni informacją, że puszka kolorowego napoju gazowanego zawiera aż 7 łyżeczek cukru! Nigdy nie wypiłabym np. aż tak posłodzonej herbaty! Taka wiedza jest bardzo praktyczna, ponieważ wcześniej na etykietach patrzyliśmy zwykle na datę ważności, nie zawsze zwracaliśmy uwagę na skład produktu. Teraz to robimy. W naszej kuchni zmieniliśmy mleko z 3,2 na 2%, odkryliśmy makaron razowy. Jemy zdecydowanie mniej cukru, więcej pieczywa ciemnego i ziarnistego, odstawiliśmy napoje gazowane, zwracamy zdecydowanie większą uwagę na jakość żywności, jaką kupujemy.