Pluskwa domowa (łóżkowa) – ugryzienie pluskwy, jak się pozbyć pluskiew

W ostatnich dekadach obserwuje się wzrost liczby pluskiew domowych, co jest związane ze zwiększoną liczbą międzynarodowych podróży oraz nabyciem przez te pasożyty odporności na insektycydy. Pluskwy występują najczęściej w miejscach, przez które przewija się dużo ludzi, a więc w hotelach (nawet tych o wysokim standardzie), schroniskach, akademikach czy szpitalach. Z takich obiektów, np. w bagażu, możemy przenieść je do mieszkania. Insekty trafiają do naszych domów także w meblach i ubraniach z drugiej ręki.

Aktywność pluskwy domowej

Pluskwy należą do tzw. pasożytów okresowych. Żerują na ludziach czy zwierzętach tylko podczas pobierania pokarmu – żywią się wyłącznie krwią. Największą aktywność wykazują od 1 do 5 rano, czyli podczas najgłębszej fazy snu człowieka. Do żywiciela przyciąga je ciepłota ciała, wydychany dwutlenek węgla i substancje wydzielane przez skórę. Po posiłku wracają do swoich kryjówek.

Samica pluskwy składa dziennie 2-10 jaj (niektóre źródła podają, że od 1 do 3). Z jaja po 10 dniach wylęga się larwa, która dojrzewa 5-6 tygodni. Do rozwoju pluskwy potrzebują pokarmu, jednak dorosłe osobniki mogą wytrzymać bez jedzenia nawet do jednego roku.

Jak wygląda pluskwa?

Dorosła pluskwa przypomina pestkę jabłka. Dojrzały osobnik mierzy ok. 5 mm. Jest owalny i płaski, co pozwala mu się kryć w najwęższych zakamarkach. Insekty nie mają skrzydeł, ani zdolności skakania, a ich pancerz jest niezwykle twardy. Przed jedzeniem pasożyty są przezroczyste i trudne do zauważenia. Po posiłku ich odwłok rozdyma się i nabiera brunatnego koloru.

Objawy ugryzieniea pluskwy

Ugryzienie pluskwy zazwyczaj nie jest bolesne, bo insekt wpuszcza do ranki substancję przeciwbólową. Pasożyt kąsa najczęściej w miejsca, które są odsłonięte podczas snu, zwykle okolice twarzy, szyi, rąk i nóg. Swędzące zmiany skórne pojawiają się na ogół po 24-48 godz. od pogryzienia i mogą różnie wyglądać.

Ugryzienia pluskwy z reguły mają postać czerwonych plamek, a po pewnym czasie – grudek lub bąbli pęcherzykowych o średnicy ok. 5 cm, którym towarzyszy silne swędzenie.

Wykwity nierzadko występują w liniach po trzy (po angielsku określa się je mianem breakfast, lunch, dinner, czyli: śniadanie, obiad kolacja). W centrum zmiany skórnej często widać ciemniejszy punkt – jest to miejsce ukąszenia.

Przy dużej liczbie ugryzień poszczególne zmiany mogą się zlewać w postać bardziej uogólnionej wysypki, prawdopodobnie spowodowanej też przez drapanie. U dzieci objawy bywają nasilone. Poza wyglądem zmian, na pokąsanie przez pluskwę może wskazywać fakt niedawnego przebywania w hotelu, schronisku czy domku letniskowym.

Konsekwencje ugryzienia pluskwy

Choć pluskwy podejrzewa się o przenoszenie około 40 patogenów, badania nie potwierdziły dotąd bezpośredniego związku ugryzienia przez pasożyta z rozwojem jakiegokolwiek zakażenia. Pokąsanie przez pluskwę na ogół nie jest groźne.

U osób predysponowanych lub przy licznych pogryzieniach, mogą pojawić się np. pokrzywka, gorączka, uczucie osłabienia i rozbicia, choć występują rzadko. Zdarza się też, że rozdrapane wykwity ulegają wtórnemu nadkażeniu bakteryjnemu.

U osób pokąsanych przez insekty lekarze obserwują także urazy psychiczne. Czasem prowadzą one do urojeń dotyczących ciągłej obecności pasożytów na ciele i związanych z tym zaburzeń snu. Niekiedy niewłaściwe użycie chemikaliów i innych technologii do zwalczania pluskiew może potencjalnie mieć szkodliwy wpływ na zdrowie ludzi.

Jak leczyć ugryzienie pluskwy

Jeśli ugryzienia pluskwy były nieliczne, zmiany mogą ustąpić samoistnie w ciągu 1-2 tygodni. Do łagodzenia bardziej nasilonych objawów stosuje się miejscowo leki z grupy glikokortykosteroidów i doustne leki przeciwhistaminowe, które mogą zmniejszać towarzyszący świąd, czy maść recepturową na bazie cynku oraz wody wapiennej.

Pacjenci powinni zachować higienę i unikać drapania, aby zapobiec infekcji. W przypadku wtórnego nadkażenia zastosowanie znajdują ogólne antybiotyki przepisane np. przez internistę lub miejscowe preparaty przeciwbakteryjne i odkażające. Konieczne jest także usunięcie źródła pluskiew.

Pluskwy - oznaki występowania w domu

Jeśli podejrzewamy obecność pasożytów w mieszkaniu, powinniśmy sprawdzić materace, zagłówki, szczeliny w łóżku i jego okolicy oraz w ścianach. Pluskwy przechodzą też przez gniazdka elektryczne i poruszają się wzdłuż kabli.

Poza samymi pasożytami, oznakami ich występowania w domu są mikroskopijne wylinki i odchody. Ciemne drobinki kału można zauważyć np. wzdłuż szwów materaca. O obecności pluskiew świadczą też plamki krwi na prześcieradłach.

W silnie zapluskwionym pomieszczeniu może unosić się woń przypominająca zapach kolendry.

Jak pozbyć się pluskiew?

Co odstrasza insekty? Pluskwy są wrażliwe na działanie wysokich i niskich temperatur. By pozbyć się pasożytów, należy prać pościel i ubrania w temperaturze co najmniej 50 st. C i przez minimum 2 godziny.

Pluskwy giną też w ciągu 5 dni w temperaturze -5 st. C, natomiast jaja – natychmiast w temperaturze -26 st. C.

Sposobem na pluskwy jest również odkurzanie, przy czym jaja mogą być trudne do usunięcia z powodu substancji przytwierdzającej je do powierzchni. Dzięki odkurzaniu zmniejszymy populację pluskiew, ale do jej całkowitego wytępienia konieczne jest czyszczenie parowe lub zastosowanie insektycydów.

Niekiedy niezbędne jest wyrzucenie (spalenie) materacy czy łóżek. W tej kwestii najlepiej zwrócić się do profesjonalnej ekipy.

Przeczytaj także: Nużeniec ludzki (pasożyt) – przyczyny, objawy, leczenie nużycy

Źródła:

https://www.podyplomie.pl/pediatria/17273,pokasania-przez-pluskwy-czy-nadal-aktualny-problem (dostęp 17.11.19)

https://www.termedia.pl/Ugryzienia-przez-pluskwy-domowe-imitujace-pemfigoid-pecherzowy-opis-dwoch-przypadkow,56,28149,1,0.html (dostęp 17.11.19)

https://podyplomie.pl/publish/system/articles/pdfarticles/000/014/638/original/64-73.pdf?1481035315 (dostęp 17.11.19)

https://studylibpl.com/doc/719464/rozpoznawanie-i-leczenie-chorób-powszechnie-występujących-u (dostęp 17.11.19)

https://www.sciencedirect.com/topics/immunology-and-microbiology/cimex-lectularius

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3255965/