Wypadek na nartach. Pierwsza pomoc na stoku

Narciarsto od lat cieszy się niesłabnącą popularnością. Z roku na rok coraz chętniej odwiedzamy stoki. I chociaż sport to zdrowie, to uprawiając go nieumiejętnie, możemy nabawić się kontuzji, a nawet ulec wypadkowi. Co warto wiedzieć, nim staniemy na stoku? Jak wygląda pierwsza pomoc na nartach?
Pierwsza pomoc na nartach

Przyczyny wypadków na nartach

Brawura podczas jazdy i wybór trasy o poziomie trudności nieadekwatnym do możliwości narciarza to główne, choć nie jedyne zachowania, które mogą doprowadzić do wypadku.

Na stoku nietrudno też spotkać osoby, które zapominają o tym, że nie są same na trasie i nie rozglądają się dookoła przed wykonaniem skrętu, co może skutkować kolizjami z innymi narciarzami.

Karygodnym zachowaniem jest także jeżdżenie po spożyciu alkoholu – perspektywa wypicia górskiego „grzańca” jest może kuszącą atrakcją turystyczną, ale, w moim odczuciu, jest to wykazanie się skrajną nieodpowiedzialnością.

– komentuje Maciej Szkamruk, Instruktor Narciarstwa Zjazdowego.

Jazda na nartach po spożyciu alkoholu jest tym samym, co jazda samochodem pod jego wpływem – w obu przypadkach można zrobić krzywdę nie tylko sobie, ale i innym – dodaje.

Pierwsza pomoc po wypadku na nartach 

  1. Ocena bezpieczeństwa

Gdy widzimy jakikolwiek wypadek, powinniśmy przede wszystkim sprawdzić, czy skutki zdarzenia nie spowodują, że sami staniemy się kolejną jego ofiarą - radzi ratownik górski TOPR, Andrzej Marasek. Jeśli uważamy, że nie jest bezpiecznie – nie podchodzimy, wzywamy służby ratunkowe i czekamy.

Jeżeli wszystko jest w porządku – podjeżdżamy do miejsca wypadku, by rozeznać się w sytuacji (np. czy osoba poszkodowana jest przytomna, czy też nie, jak skomplikowana jest sytuacja).

  1. Zabezpieczenie miejsca wypadku

Zabezpieczamy miejsce za pomocą nart skrzyżowanych w kształcie litery X, ustawionych 5 m powyżej miejsca zdarzenia lub w innym, widocznym miejscu – tak, by pozostali użytkownicy stoku nie najechali na poszkodowanego.

  1. Ocena stanu poszkodowanego i/bez resuscytacji krążeniowo-oddechowej

Oceniamy stan osoby poszkodowanej – czy jest przytomna, czy oddycha. Jeżeli jest przytomna, pytamy lub ustalamy, co się stało, jak poważna jest kontuzja (jak pilna jest interwencja ratowników, np. czy doszło do przerwania ciągłości tkanek i utraty krwi, czy może sytuacja jest mniej alarmująca).

Jeżeli poszkodowany jest nieprzytomny i nie oddycha, stosujemy resuscytację krążeniowo-oddechową.

Jeżeli poszkodowany jest przytomny i doznał urazu nogi lub ramienia:

  • należy ustabilizować tę kończynę, tak by zminimalizować odczuwanie dolegliwości bólowych,
  • warto zdjąć biżuterię lub rozpiąć obuwie,
  • w przypadku urazu stawu kończyny dolnej/górnej należy, w miarę możliwości, wysoko ułożyć kończynę, aby zapewnić ochronę przed obrzękiem miejscowym oraz założyć np. opaskę elastyczną, a w razie wątpliwości zastosować unieruchomienie w pozycji, wygodnej dla poszkodowanego,
  • w przypadku urazu kości kończyny dolnej/górnej, unieruchamiamy złamaną kość wraz z dwoma sąsiednimi stawami.

Jeżeli doszło do przerwania ciągłości tkanek, należy zatamować krwawienie i opatrzyć ranę.

  1. Powiadomienie służb ratunkowych (GOPR)

W jasny i rzeczowy sposób powiadamiamy służby ratunkowe o wypadku, wybieramy numery łączące z TOPR-rem i GOPR-em – 601-100-300 lub 985, lub numer ogólnoeuropejski – 112.

  1. Czekanie z poszkodowanym na pomoc

Świadek oczekuje wraz osobą poszkodowaną do momentu przybycia ratownika.

Wypadek na stoku za granicą

Planując rekreacyjny wyjazd pod znakiem nart poza granicami kraju, trzeba wiedzieć, że ratownictwo medyczne nie wszędzie bywa darmowe. Aby ustrzec się przed wysokimi kosztami, jakie za sobą niesie, należy pamiętać o wykupieniu ubezpieczenia, które np. na bliskiej nam Słowacji jest obowiązkowe.

– Należy dokładnie przedstawić ubezpieczycielowi swój pomysł na urlop. Ubezpieczenie obejmuje nie tylko zwrot kosztów leczenia, ale też zwrot kosztów transportu śmigłowcem. Jeżeli wypadek jest poważny, wtedy czas dotarcia do szpitala jest priorytetem. Nikt nie pyta, czy jest się ubezpieczonym, czy nie. Jeżeli nie – wystawia się rachunek za akcję ratowniczą, który opiewa na kwotę nawet kilku tysięcy euro – mówi Andrzej Marasek.

Służby ratownicze w Polsce

Powszechnie znane są GOPR (Górskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe) i TOPR (Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe). Ustawa o bezpieczeństwie i ratownictwie w górach i na zorganizowanych terenach narciarskich wprowadziła funkcję Ratownika Narciarskiego. Jest to osoba wynajęta przez władze wyciągu i odpowiadająca za udzielenie pomocy na stoku.

Jak rozpocząć sezon narciarski?

Przede wszystkim należy pamiętać o odpowiednim przygotowaniu całego ciała. Ważne jest, by umieć realnie ocenić swoją kondycję fizyczną i technikę jazdy. Często popełnianym błędem jest rozwijanie jedynie dolnych partii mięśni, choć nie tylko one pracują, gdy oddajemy się białemu szaleństwu. Zanim wyruszymy na stok, warto przyzwyczaić ciało do nieco intensywniejszego wysiłku. Tu pomocne może być pływanie, jogging, bądź jazda na rowerze.

Maciej Szkamruk uczula, jak ważne jest także odpowiednie przeszkolenie, zwłaszcza dla tych, którzy dopiero zaczynają swoją przygodę z nartami:

– Narciarstwo nie należy do sportów tanich i początkujący, chcąc zaoszczędzić na usługach instruktora, udają się na stok z przekonaniem, że „przecież tego można się jakoś samodzielnie nauczyć”. Nawet oglądanie kursów wideo nie zastąpi kontaktu z instruktorem, który, oprócz wyćwiczenia odpowiednich technik jazdy, nauczy także tak istotnych rzeczy, jak: zachowanie na stoku, ważna, ale bagatelizowana, umiejętność upadania, czy też sama teoria jazdy na nartach, aby móc lepiej zrozumieć i przewidzieć planowane manewry.

Jak wybrać instruktora narciarskiego?

Instruktor powinien posiadać dokument potwierdzający jego kompetencje. Najczęściej jest to legitymacja wydawana przez Polski Związek Narciarski, Państwowe Wyższe Szkoły Zawodowe, bądź inne instytucje, po ukończeniu organizowanych przez nie kursów. Aby przygotować się do sezonu narciarskiego, najlepiej skorzystać z usług tych osób, które legitymują się dokumentami PZN i PWSZ – jest to gwarancja tego, że trener przeszedł gruntowne i ustandaryzowane szkolenie praktyczne oraz teoretyczne.

Przygotuj się do sezonu narciarskiego.

Ważne odnośniki:

www.gopr.pl
www.topr.pl
www.pzn.pl

Prezentowanych informacji o charakterze medycznym nie należy traktować jako wytycznych postępowania medycznego w stosunku do każdego pacjenta. O postępowaniu medycznym, w tym o zakresie i częstotliwości badań diagnostycznych i/lub procedur terapeutycznych decyduje lekarz indywidualnie, zgodnie ze wskazaniami medycznymi, które ustala po zapoznaniu się ze stanem pacjenta. Lekarz podejmuje decyzję w porozumieniu z pacjentem. W przypadku chęci realizacji badań nieobjętych wskazaniami lekarskimi, pacjent ma możliwość ich odpłatnego wykonania. Należy potwierdzić przy zakupie badania szczegóły do jego przygotowania.
Data dodania 12.12.2017
Data ostatniej aktualizacji 12.08.2022