Pradaxa

1. Pradaxa co to jest
2. Dawkowanie preparatu
3. Możliwe skutki uboczne
4. Pradaxa w ciąży
5. Pradaxa a karmienie piersią
6. Interakcje z alkoholem

Pradaxa co to jest

Lek Pradaxa ma działanie przeciwzakrzepowe. Dostępny jest wyłącznie za okazaniem recepty od lekarza. Występuje w postaci twardych kapsułek o 3 zawartościach substancji czynnej:

• 75 mg,
• 110 mg,
• 150 mg.

Opakowania różnią się także ilością kapsułek i możliwością refundacji.

Pradaxa to lek o działaniu przeciwzakrzepowym, w którym substancją czynną jest eteksylan dabigatranu w postaci mezylanu. Po przyjęciu doustnym ulega on szybkiej i całkowitej przemianie do dabigatranu, który to jest postacią czynną preparatu w osoczu krwi. Stężenie maksymalne substancji w osoczu zdrowych osób w trakcie badań notowano po 0,5 – 2 godzinach od zażycia.

W przypadku pacjentów po operacji stężenie maksymalne występuje po około 6 godzinach. Wydłużony czas wchłaniania dotyczy głównie dnia, w którym przeprowadzony jest zabieg. Jest to spowodowane takimi czynnikami, jak znieczulenie ogólne, porażenie mięśniówki przewodu pokarmowego i inne skutki operacji. Spożywanie posiłków nie wpływa na biologiczną dostępność leku. Wydłuża jednak czas niezbędny do uzyskania jego stężenia maksymalnego o 2 godziny. Dabigatran wiąże się z białkami osocza człowieka w małym stopniu, na poziomie 34 – 35%, niezależnie od stężenia. Wydalany jest głównie z moczem, w niezmienionej postaci. Czas połowicznego rozpadu substancji w fazie eliminacji u zdrowych ochotników w wieku podeszłym wyniósł średnio 11 godzin. Po wielokrotnym podaniu w tej samej grupie testowej czas połowicznego rozpadu wydłużał się i osiągał 12 – 14 godzin.

Pradaxa refundacja

Opakowania preparatu o zawartości 10 oraz 30 kapsułek zostały objęte refundacją i są bezpłatne dla osób powyżej 75 roku życia, niezależnie od dawki substancji czynnej w kapsułce. Ponadto opakowania Pradaxa 75 mg 10 i 30 sztuk oraz Pradaxa 110 mg 10 i 30 sztuk mają niższą cenę zryczałtowaną dla osób po zabiegach aloplastyki. W przypadku stawu biodrowego przysługuje ona do 30 dni po zabiegu, a w przypadku stawu kolanowego – do 14 dni. Wersje Pradaxa 110 mg oraz 150 mg w opakowaniach po 30 sztuk są natomiast refundowane w 30% dla osób dorosłych w leczeniu oraz profilaktyce nawrotów zakrzepicy żył głębokich lub zatorowości płucnej.

Pełny skład preparatu

1 kapsułka twarda zawiera odpowiednio 75 mg lub 110 mg lub 150 mg eteksylanu dabigatranu w postaci mezylanu.
Substancje pomocnicze: kwas winowy, guma arabska, hypromeloza, dimetykon 350, talk i
hydroksypropyloceluloza.
Skład otoczki: karagen, chlorek potasu, dwutlenek tytanu, hypromeloza, indygokarmin (tylko kapsułki 110 mg oraz 150 mg).
Czarny tusz: szelak, żelaza tlenek czarny, wodorotlenek potasu.

Wskazania do stosowania

Lek przeznaczony jest dla pacjentów dorosłych. W zależności od zawartości substancji czynnej w kapsułce istnieją nieco odmienne wskazówki do jego stosowania:

• Pradaxa 75 mg zalecana jest w celu zabezpieczenia pacjentów przed żylnymi powikłaniami zakrzepowo-zatorowymi po planowo przebytej operacji aloplastyki całkowitej stawu biodrowego lub stawu kolanowego,
• Pradaxa 110 mg także stosuje się u pacjentów po zabiegach aloplastyki całkowitej stawu biodrowego lub kolanowego w prewencji pierwotnej żylnych powikłań zakrzepowo-zatorowych, a ponadto w zapobieganiu udarów i zatorowości systemowej u osób chorujących na niezastawkowe migotanie przedsionków przy 1 lub więcej czynnikach ryzyka, np. po przebytym wcześniej udarze lub przemijającym napadzie niedokrwiennym, w wieku powyżej 75 lat, przy cukrzycy, w nadciśnieniu tętniczym. Kapsułki w tej dawce stosuje się także w leczeniu oraz zapobieganiu nawrotom zakrzepicy żył głębokich i zatorowości płucnej.
• Pradaxa 150 mg podaje się w celu profilaktyki udarów i zatorowości systemowej u osób chorujących na niezastawkowe migotanie przedsionków przy 1 lub więcej czynnikach ryzyka, np. po przebytym wcześniej udarze lub przemijającym napadzie niedokrwiennym, w wieku powyżej 75 lat, przy cukrzycy, w nadciśnieniu tętniczym. Lek w tej dawce stosuje się także w leczeniu oraz zapobieganiu nawrotom zakrzepicy żył głębokich i zatorowości płucnej.

Kiedy nie stosować tego leku

Istnieją pewne przeciwwskazania dotyczące zażywania preparatu. Wśród nich znajdują się:

• nadwrażliwość na substancję czynną lub którąkolwiek substancję pomocniczą leku,
• ciężkie zaburzenia czynności nerek,
• czynne krwawienie, które jest istotne z klinicznego punktu widzenia,
• schorzenia, które niosą ze sobą ryzyko poważnego krwawienia: czynne lub występujące w przeszłości owrzodzenia przewodu pokarmowego, nowotwory złośliwe z wysokim ryzykiem krwawienia, niedawny uraz mózgu lub rdzenia kręgowego, niedawno przebyty zabieg chirurgiczny mózgu, rdzenia kręgowego lub okulistyczny, nieprawidłowości naczyniowe w obrębie rdzenia kręgowego lub mózgu, doświadczone niedawno krwawienie śródczaszkowe, żylaki przełyku (także podejrzewane), malformacje tętniczo – żylne oraz tętniaki naczyniowe,
• przyjmowanie jakichkolwiek innych preparatów przeciwzakrzepowych, poza wyjątkowymi okolicznościami, tj. zmianą terapii przeciwzakrzepowej, podaniem heparyny niefrakcjonowanej w ilościach niezbędnych do utrzymania drożności cewników naczyń centralnych żylnych lub naczyń tętniczych oraz podaniem heparyny niefrakcjonowanej w trakcie ablacji cewnikowej w migotaniu przedsionków,
• zaburzenia czynności lub choroba wątroby, które mają potencjalnie niekorzystny wpływ na przeżycie,
• łączenie z silnymi inhibitorami P-gp stosowanymi układowo: ketokonazolem, cyklosporyną, dronedaronem, itrakonazolem,
• wymóg leczenia przeciwzakrzepowego po wszczepieniu sztucznej zastawki serca.

Dawkowanie preparatu

Lek przeznaczony jest wyłącznie dla pacjentów dorosłych. Lek Pradaxa można przyjmować z posiłkami lub niezależnie od nich. Kapsułki należy zażywać doustnie i w całości, popijając szklanką wody, co ułatwia ich transport do żołądka. W żadnym wypadku nie należy otwierać kapsułek i spożywać substancji bezpośrednio z nich, ponieważ może to zwiększyć ryzyko wystąpienia skutków ubocznych w postaci krwawienia.

Dla bezpieczeństwa wszystkich pacjentów należy wykonać u nich ocenę czynności nerek przed, a także podczas stosowania leku. Ma to szczególne znaczenie u osób powyżej 75 lat. Aby nie dopuścić do stosowania dabigatranu u chorych z ciężkimi zaburzeniami nerek, należy przed jego podaniem obliczyć CCr. Czynność nerek trzeba także ocenić w trakcie leczenia, gdy zachodzi podejrzenie pogorszenia ich funkcjonowania. Korzysta się wówczas z metody Cockcroft-Gault. W przypadku długotrwałego leczenia pacjentów z łagodnym lub umiarkowanym zaburzeniem czynności nerek oraz pacjentów po 75 roku życia należy dodatkowo kontrolować czynność nerek przynajmniej raz w roku, a w razie podejrzenia osłabienia lub pogorszenia funkcjonowania nerek odpowiednio częściej.

Dawkowanie w zapobieganiu żylnej chorobie zakrzepowo-zatorowej po zabiegu ortopedycznym

W tym wypadku dawkowanie Pradaxa zależy od miejsca operacji:

• U pacjentów po planowej aloplastyce stawu kolanowego leczenie należy zacząć po upływie 1 – 4 h od zakończenia zabiegu. Pierwsza dawka wynosi 1 kapsułkę z zawartością 110 mg substancji czynnej. Leczenie podtrzymujące należy rozpocząć następnego dnia po zabiegu. Wówczas podaje się 220 mg leku na dobę w 2 kapsułkach po 110 mg. Zalecany czas leczenia podtrzymującego wynosi 10 dni.
• U pacjentów po przebytej aloplastyce stawu biodrowego terapię rozpoczyna się w ciągu 1 – 4 godzin po operacji od dawki jednorazowej 110 mg. Następnego dnia przechodzi się na dawkę podtrzymującą 220 mg, czyli 2 kapsułki 110 mg na dobę. Czas trwania leczenia podtrzymującego to 28 – 35 dni.

Jeżeli po zabiegach chirurgicznych nie jest zapewniona pełna hemostaza, należy poczekać z rozpoczęciem leczenia. W przypadku przesunięcia go na późniejszy dzień, niż dzień zakończenia operacji, podanie Pradaxy należy rozpocząć od 2 kapsułek 110 mg raz na dobę.

W pewnych grupach pacjentów zaleca się zastosowanie leku w mniejszych ilościach. Dotyczy to osób z umiarkowanymi zaburzeniami czynności nerek (CCr z przedziału 30-50 ml/min), osób stosujących równocześnie werapamil, amiodaron lub chinidynę, osób w podeszłym wieku tj. powyżej 75 lat. Wówczas leczenie po operacji należy rozpocząć od 1 do 4 godzin po jej zakończeniu 1 kapsułką 75 mg, a od 1 dnia po zabiegu stosować dawkę podtrzymującą 150 mg, czyli 2 kapsułki 75 mg raz na dobę. Długość leczenia powinna być taka sama, jak u pozostałych pacjentów: w przypadku wymiany stawu kolanowego 10 dni, a w przypadku wymiany stawu biodrowego 28-35 dni. Jeśli pacjent stosuje werapamil jednocześnie z Pradaxą, to preparaty powinny być zażywane razem.

W razie pominięcia dawki preparatu nie należy jej uzupełniać przez przyjmowanie kolejnej dawki w podwójnej ilości. Terapię kontynuuje się przyjmując dalsze zaplanowane dawki zgodnie z ułożonym przez lekarza harmonogramem.

W razie konieczności zmiany na pozajelitowy lek przeciwzakrzepowy należy odczekać 24 godziny po podaniu ostatniej dawki Pradaxy. W odwrotnej sytuacji – gdy pacjent przechodzi z pozajelitowych leków przeciwzakrzepowych na kapsułki Pradaxa – zaleca się zaprzestanie podawania preparatu pozajelitowego i wdrożenie dabigatranu od 2 do 0 godzin przed planowym podaniem kolejnej dawki pozajelitowego leku przeciwzakrzepowego. Jeśli był on stosowany ciągle, to należy podać dabigatran bezpośrednio w momencie przerwania.

Dawkowanie w zapobieganiu udarów i zatorowości systemowej u pacjentów z niezastawowym migotaniem przedsionków i czynnikami ryzyka udaru oraz w leczeniu i profilaktyce nawrotów zakrzepicy żył głębokich i zatorowości płucnej

Zaleca się stosowanie 300 mg Pradaxy dobowo w podziale na 2 dawki po 150 mg. W przypadku zapobiegania udarowi w migotaniu przedsionków należy przyjmować preparat długotrwale. W leczeniu i profilaktyce nawrotów zakrzepicy żył głębokich i zatorowości płucnej lek powinien zostać wprowadzony po podaniu pozajelitowego leku przeciwzakrzepowego przez minimum 5 dni, a czas terapii lekarz ustala indywidualnie, oceniając stosunek korzyści z leczenia do ryzyka krwawienia. Dłuższy czas stosowania dotyczy osób ze stałymi czynnikami ryzyka choroby, a krótszy, wynoszący minimum 3 miesiące, jest stosowany przy przejściowych czynnikach ryzyka, jak np. niedawny uraz, zabieg chirurgiczny czy unieruchomienie.

Pacjentom, którzy ukończyli 80 lat lub stosują jednocześnie werapamil zaleca się obniżenie dawki do 220 mg na dobę w 2 dawkach po 1 kapsułce 110 mg. Wówczas preparaty powinny być przyjmowane jednocześnie. Mniejszą dawkę można rozważyć także u osób w wieku od 75 do 80 lat, u pacjentów z umiarkowanym zaburzeniem czynności nerek (CCr z przedziału 30-50 ml/min), u osób z zapaleniem błony śluzowej żołądka, zapaleniem błony śluzowej przełyku, refluksem żołądkowo-przełykowym, a także u innych pacjentów z podwyższonym ryzykiem krwawień. Po ocenie ryzyka krwawienia oraz powikłań zakrzepowo-zatorowych lekarz decyduje, czy pozostać przy standardowej dawce dobowej 300 mg, czy też zredukować ją do 220 mg. Jeśli przyczyną podania u tych pacjentów jest zapobieganie zakrzepicy żył głębokich lub zatorowości płucnej, to na podstawie analiz farmakokinetycznych i farmakodynamicznych zaleca się 220 mg na dobę w postaci 2 kapsułek 110 mg dziennie.

Jeżeli lek nie będzie tolerowany, pacjent powinien natychmiast zgłosić się do lekarza prowadzącego w celu wprowadzenia innego akceptowalnego preparatu.

W przypadku pominięcia dawki Pradaxy można ją przyjąć maksymalnie do 6 godzin przed następną planową dawką. Jeśli pozostały czas jest niewystarczający, nie należy uzupełniać pominiętej porcji. W żadnym razie nie można przyjmować dawki podwójnej.

Zmiana kapsułek Pradaxa na pozajelitowy lek przeciwzakrzepowy wymaga zachowania 12 godzinnej przerwy po podaniu ostatniej dawki dabigatranu, a przed przyjęciem nowego preparatu. Jeśli następuje zamiana z leku przeciwzakrzepowego podawanego pozajelitowo na Pradaxę, to po przerwaniu stosowania pierwszego leku należy rozpocząć podawanie dabigatranu od 2 do 0 godzin przed planowanym terminem następnej dawki preparatu pozajelitowego. Jeżeli przeciwzakrzepowy lek pozajelitowy był stosowany ciągle, to dabigatran należy podać w momencie jego odstawienia. W przypadku zamiany z Pradaxy na antagonistę witaminy K (VKA) powinno się dostosować czas przyjęcia pierwszej dawki VKA bazując na CCr pacjenta według następującego schematu:

• CCr wyższe lub równe 50 ml/min - stosowanie VKA należy zacząć 3 dni przed odstawieniem dabigatranu,
• CCr wyższe lub równe 30, ale mniejsze niż 50 ml/min - stosowanie VKA rozpocząć 2 dni przed odstawieniem dabigatranu.

W sytuacji odwrotnej tj. zastąpienia leczenia VKA dabigatranem należy przerwać stosowanie VKA, a podawanie nowego leku rozpocząć, jak tylko INR wyniesie <2,0.

Zakończenie leczenia

Niezależnie od przyczyny podania leczenia nie należy samodzielnie odstawiać leku Pradaxa. Wszystkie decyzje o zmianach dawkowania lub zakończeniu terapii podejmować może wyłącznie specjalista na podstawie wyników badań i ogólnego stanu zdrowia samego pacjenta. W razie pojawienia się objawów niepożądanych, np. ze strony układu pokarmowego, powinno się skontaktować z lekarzem prowadzącym.

Szczególne grupy pacjentów

Osoby o masie ciała poniżej 50 kg lub powyżej 110 kg nie muszą zmieniać dawkowania, jednak powinny pozostać pod ścisłą obserwacją kliniczną. Wynika to z niewielkiego doświadczenia klinicznego w stosowaniu u nich Pradaxy. Preparat nie powinien być stosowany u dzieci ani młodzieży, również w przypadku aloplastyki biodra lub kolana. Nie ustalono bezpieczeństwa ani skuteczności jego stosowania w leczeniu zakrzepicy żył głębokich/zatorowości płucnej w tej grupie wiekowej.

Możliwe skutki uboczne

Preparat może wywoływać pewne działania niepożądane. Ich częstotliwość zależy od przyczyny podania. Występowały u 9% pacjentów leczonych krótkotrwale (do 42 dni) po planowej aloplastyce stawu biodrowego lub kolanowego. Dotknęły 14% osób stosujących terapię z powodu zakrzepicy żył  głębokich lub zatorowości płucnej i 15% pacjentów, którzy przyjmowali lek w celu zapobiegania tym schorzeniom. U pacjentów z migotaniem przedsionków stosujących Pradaxę prewencyjnie, w zapobieganiu udarom i zatorowości systemowej przez długi okres czasu (do 3 lat), skutki uboczne dotyczyły 22%.

Skutki uboczne Pradaxa, które występują najczęściej, niezależnie od przyczyny podania, to krwawienia. Nie można wykluczyć ryzyka silnego lub dużego krwawienia, mogącego stanowić zagrożenie dla życia lub zdrowia pacjenta.

W zapobieganiu udarów i zatorowości systemowej u osób z migotaniem przedsionków objawy niepożądane występujące często to: niedokrwistość, krwawienie z nosa, krwotok do skóry, krwotok w obrębie układu moczowo-płciowego, także krwiomocz, krwotok do przewodu pokarmowego, bóle brzucha, niestrawność, nudności, wymioty.

Niezbyt często pojawiały się: wysypka, świąd, reakcje nadwrażliwości, małopłytkowość, obniżenie stężenia hemoglobiny, krwiak, krwotok, krwotok wewnątrzczaszkowy, krwotok z żylaków odbytu, krwotok z odbytnicy, krwioplucie, owrzodzenie przełyku, wrzód żołądka lub jelit, zapalenia żołądka i przełyku, refluks żołądkowo-przełykowy, wymioty, zwiększenie aktywności AlAT, AspAT, nieprawidłowa czynność wątroby/nieprawidłowe wyniki badań czynności wątroby, dysfagia.

Rzadko odnotowywano: zmniejszony hematokryt, reakcje anafilaktyczne, pokrzywkę, obrzęk naczynioruchowy, zwiększenie aktywności enzymów wątrobowych, hiperbilirubinemię, krwiak wewnątrzstawowy, krwotok w miejscu wstrzyknięcia, krwotok w miejscu cewnikowania, krwotok urazowy, krwotok w miejscu nacięcia. 

Może również dojść do skurczu oskrzeli, który jest skutkiem ubocznym o nieznanej częstotliwości.

Działania niepożądane w leczeniu zakrzepicy żył głębokich lub zatorowości płucnej mają podobny charakter, choć nieco różnią się częstotliwością. Często pojawiały się: krwawienie z nosa, krwotok do przewodu pokarmowego, krwotok do skóry, krwotok z odbytnicy, krwotok w obrębie układu moczowo płciowego i także krwiomocz, niestrawność.

Niezbyt często występowały: niedokrwistość, reakcje nadwrażliwości, wysypka, świąd, ból brzucha, biegunka, nudności krwiak, krwotok, krwotok z żylaków odbytu, krwiak wewnątrzstawowy, krwotok urazowy. krwioplucie, wrzód żołądka lub jelit, owrzodzenie przełyku, zapalenie żołądka i przełyku, refluks żołądkowo-przełykowy, wymioty, nieprawidłowa czynność wątroby lub nieprawidłowe wyniki badań czynności wątroby, zwiększenie aktywności AlAT, AspAT, wzrost aktywności enzymów wątrobowych.

Rzadko pojawiały się skutki uboczne obejmujące: małopłytkowość, reakcje anafilaktyczne, obrzęk naczynioruchowy, pokrzywka, dysfagia, krwotok wewnątrzczaszkowy, krwotok w miejscu wstrzyknięcia, krwotok w miejscu cewnikowania, krwotok w miejscu nacięcia.

Działania niepożądane o nieznanej częstości to: zmniejszenie stężenia hemoglobiny, zmniejszony hematokryt, hiperbilirubinemia, skurcz oskrzeli.

Stosowanie leku wiąże się z ryzykiem krwawienia z dowolnej tkanki lub narządu. Może mieć ono charakter zarówno jawny, jak i utajony. Objawy podmiotowe i przedmiotowe krwawienia, jego nasilenie i skutki (także ryzyko zgonu) są różnorodne i związane z umiejscowieniem krwawienia oraz jego stopniem lub rozległością i/lub niedokrwistością.

Powikłania krwotoczne mogą się objawiać poprzez: osłabienie, bladość, zawroty głowy, bóle głowy lub pojawiające się z niewyjaśnionych przyczyn obrzęki, uczucie duszności i niewyjaśniony wstrząs. Po zażywaniu dabigatranu odnotowano powikłania krwawienia jak zespół ciasnoty międzypowięziowej i ostra niewydolność nerek spowodowana obniżoną perfuzją.

Pradaxa w ciąży

W trakcie ciąży nie należy stosować preparatu. Jest to dopuszczalne jedynie w sytuacjach bezwzględnej konieczności. Wówczas lekarz ocenia, czy korzyści z terapii dla pacjentki przewyższają ryzyko z przyjmowania preparatu dla płodu. Kobiety w wieku rozrodczym, które są w trakcie leczenia dabigatranem, powinny dołożyć wszelkich starań, by nie zajść w ciążę do końca kuracji.

Badania na zwierzętach wykazały, że substancja ma wpływ na płodność u samic. Jednocześnie powoduje spadek masy ciała płodów, zmniejsza ich przeżywalność, zwiększa umieralność i podnosi ryzyko wystąpienia wad rozwojowych. W przypadku samców kapsułki Pradaxa nie oddziaływały na płodność.

Z uwagi na powyższe wyniki badań, lek nie powinien być stosowany u ciężarnych kobiet. Istnieje ryzyko wywołania podobnych efektów, co u zwierząt. Nie ma jednak wystarczających badań, by to potwierdzić.

Pradaxa a karmienie piersią

Jeżeli kobieta w okresie laktacji rozpoczyna leczenie preparatem, musi najpierw odstawić dziecko od piersi zanim rozpocznie terapię. Podczas terapii lekiem Pradaxa nie wolno karmić piersią. Matki muszą mieć świadomość, że wiele leków przenika do pokarmu kobiecego, a wraz z nim do organizmu dziecka.

Interakcje z alkoholem

W ulotce brakuje informacji, które opisują interakcję pomiędzy kapsułkami Pradaxa a alkoholem. Lek działa przeciwzakrzepowo, natomiast alkohol rozrzedza krew. W związku z tym najlepiej powstrzymać się od jego spożycia w trakcie terapii.

Dystrybutor na terenie Polski: Boehringer Ingelheim Sp. z o.o.

Powyższy artykuł ma charakter informacyjny i nie może zastąpić przeczytania ulotki leku ani wizyty u lekarza. Zawsze przed użyciem zapoznaj się z treścią ulotki dołączonej do opakowania bądź skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą, gdyż każdy lek niewłaściwie stosowany zagraża Twojemu życiu lub zdrowiu.