Medicover
Spis treści:
- Co to jest?
- Cena PTH
- Wysoki poziom objawy
- Niski poziom objawy
- Kto powinien wykonać?
- Jak wygląda badanie?
- Normy
Co to jest parathormon (PTH)?
Parathormon to hormon produkowany przez przytarczyce - cztery gruczoły mające postać drobnych, owalnych ziarenek przylegających do tarczycy. Wraz z kalcytoniną i witaminą D3 bierze udział w regulacji gospodarki wapniowo-fosforanowej w organizmie - podwyższa stężenie wapnia, a obniża stężenie fosforanów we krwi. Wapń jest minerałem, który utrzymuje zdrowe, mocne kości i zęby. Jest również niezbędny do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego, mięśni i serca.
Gdy stężenie wapnia w osoczu krwi jest niskie, wówczas przytarczyce wydzielają PTH, który powoduje wzrost stężenia wapnia m.in. przez zwiększanie jego wchłaniania z kości i jelit, aż do momentu, gdy jego stężenie jest prawidłowe. Wówczas produkcja parathormonu jest hamowana.
Jakie są skutki niedoboru i nadmiaru parathormonu?
Zbyt wysokie lub zbyt niskie stężenie PTH może powodować poważne problemy zdrowotne. Przykładowo, niedobór lub brak parathormonu prowadzi do spadku stężenia wapnia we krwi i objawów tężyczki (napadowe, samoistne skurcze mięśni).
Ile kosztuje badanie PTH?
Objawy wysokiego poziomu PTH
Nadmiar parathormonu jest niebezpieczny dla zdrowia, ponieważ powoduje patologiczne zwiększenie stężenia wapnia we krwi i w moczu, co po pewnym czasie może doprowadzić do znacznego osłabienia kości (poprzez rozwój osteoporozy), kamicy układu moczowego i pogorszenia funkcji nerek lub spowodować poważne zaburzenia sercowo-naczyniowe.
Ponieważ parathormon kontroluje stężenie wapnia we krwi, który pełni ważne funkcje w organizmie, objawy, których doświadczysz z powodu wysokiego stężenia PTH, są w rzeczywistości objawami wysokiego poziomu wapnia (hiperkalcemia) we krwi. Obejmują one m.in.:
- ból stawów i kości,
- częstsze oddawanie moczu i pragnienie,
- bóle mięśni, skurcze,
- zmęczenie,
- zmniejszenie apetytu.
- zaparcia.
Jeśli wystąpią objawy hiperkalcemii, ważne jest, aby skontaktować się z lekarzem.
Brak lub niewystarczające stężenie parathormonu we krwi prowadzi do zmniejszonego stężenia wapnia (hipokalcemia) i zwiększonego stężenie fosforanów (hiperfosfatemia) w surowicy krwi, co może wiązać się z wieloma powikłaniami. Do takiej sytuacji dochodzi jednak rzadko.
Objawy niedoboru parathormonu
Ponieważ parathormon (PTH) kontroluje głównie ilość wapnia we krwi, który pełni ważne funkcje w organizmie, objawy, których doświadczysz z powodu niskiego stężenia PTH, są w rzeczywistości objawami niskiego poziomu wapnia we krwi. Objawy niskiego stężenia wapnia we krwi (hipokalcemia) obejmują m.in.:
- mrowienie w ustach, palcach lub stopach,
- skurcze mięśni,
- suchą skórę i łamliwe paznokcie,
- "mgłę mózgową" lub dezorientację,
- zaburzenia nastroju,
- zaburzenia rytmu serca (arytmia).
Jeśli występują te objawy hipokalcemii, należy zawsze skonsultować się z lekarzem.
Kto powinien wykonać poziom PTH?
Badanie wykonywane jest wtedy, gdy u pacjentów obserwuje się objawy charakterystyczne dla zaburzeń gospodarki wapniowo-fosforanowej. Najczęściej pacjenci skarżą się na bóle mięśni i osłabienie, a także nudności, wymioty, nawracające bóle głowy. Charakterystycznym symptomem może być też obniżenie nastroju, pogorszenie koncentracji, zaburzenia rytmu serca. Oznaczanie stężenia PTH zwykle przeprowadza się wraz badaniem stężenia wapnia.
Ocenę poziomu parathormonu wykorzystuje się także:
- w diagnostyce nadczynności przytarczyc, stanu, w którym przytarczyce wytwarzają zbyt dużo parathormonu;
- w diagnostyce niedoczynności przytarczyc, stanu, w którym przytarczyce wytwarzają zbyt mało parathormonu;
- gdy stwierdzono nieprawidłowe stężenie wapnia we krwi, zbyt wysokie (hiperkalcemia) lub zbyt niskie (hipokalcemia);
- w monitorowaniu chorób nerek;
- przy podejrzeniu guza produkującego parathormon;
- przy wykryciu nieprawidłowości w ilości fosforanów we krwi;
- przy przedawkowaniu witaminy D3,
- przy podejrzeniu osteoporozy, kamicy nerkowej, choroby wrzodowej.
Szukasz laboratorium Medicover, w którym możesz wykonać badanie? Sprawdź dostępne lokalizacje.
Parathormon (PTH) – jak wygląda badanie?
Oznaczenie poziomu hormonu PTH bada się na podstawie próbki krwi, pobranej z żyły pacjenta. Wykonanie badania nie wymaga od pacjenta szczególnego przygotowania, jednak najlepiej jest zgłosić się do laboratorium w godzinach porannych.
Normy parathormonu
| Stężenie parathormonu we krwi, zgodnie z wartościami referencyjnymi powinno zawierać się w przedziale 15–65 pg/ml. Wartości te mogą się jednak różnić w zależności od laboratorium, w którym wykonywane jest badanie. |
Kto interpretuje wynik badania PTH?
Warto pamiętać, że interpretacji wyników powinien dokonać lekarz, który uwzględni również inne czynniki i sytuację zdrowotną pacjenta, szczególnie, że stężenie PTH we krwi wykazuje zmienność dobową.
Jeżeli podczas badania stwierdza się podwyższone stężenie parathormonu, uzyskany wynik może świadczyć o nadczynności przytarczyc. Z kolei obniżone stężenie PTH obserwuje się w przypadku niedoczynności. Wszelkie zaburzenia ilości wydzielanego hormonu PTH powinny zostać skonsultowane z lekarzem, który rozpocznie szczegółową diagnostykę, aby ustalić przyczynę problemu.
Dowiedz się więcej: