CMV (przeciwciała przeciwko cytomegalii)

Cytomegalowirus (CMV) wywołuje cytomegalię (ang. Cytomegalic inclusion body disease, CIBD) chorobę wirusową. Jest to wirus bardzo powszechny, jednak nie każdy ma świadomość zakażenia CMV. Dzieje się tak dlatego, że u osób, u których układ odpornościowy działa prawidłowo, zakażenie cytomegalowirusem może nie wywoływać żadnych objawów. Chorobę można zatem przejść bezobjawowo lub z łagodnymi symptomami. Poznaj szczegóły i cenę badania.

Spis treści:

1. Co to jest CMV (cytomegalowirus)?
2. CMV badanie
3. Przygotowanie do badania przeciwciał przeciwko cytomegalii
4. Kiedy badać przeciwciała przeciwko cytomegalii?
5. Wynik na przeciwciała CMV IgM i IgG
6. Badanie CMV jak długo się czeka na wynik?
7. CMV cena badania

Co to jest CMV (cytomegalowirus)?

Cytomegalowirus należy do tej samej grupy wirusów, co wirus ospy wietrznej, opryszczki czy półpaśca. Podobnie jak wymienione wirusy, CMV może po zakażeniu pierwotnym pozostawać w organizmie w postaci utajonej.

Uaktywnia się w stanach niedoboru odporności, np. w przebiegu choroby nowotworowej czy ciąży. Przenoszony jest wyłącznie przez ludzi, a do zakażenia może dojść przez kontakt z osobą chorą lub nosicielem.

Jak dochodzi do zakażenia wirusem cytomegalii?

Cytomegalowirus jest wydalany z organizmu człowieka ze łzami, śliną, moczem, ale także przez kontakt z wydzieliną z dróg rodnych kobiety lub nasieniem mężczyzny. Wirus może przenosić się z zakażonej ciężarnej matki na płód. Źródłem zakażenia może być również mleko kobiece, kał czy krew, jak też narządy pobrane do przeszczepu. Duże znaczenie dla rozpowszechniania wirusa mają właśnie zabiegi transplantologiczne, a także wszelkie inne zabiegi, podczas których dochodzi do przetaczania krwi, w tym także preparatów krwiopodobnych.

Rodzaje cytomegalii

W wyniku analizy  przypadków pacjentów, u których stwierdzono zakażenie wirusem cytomegalii wyróżniono trzy postacie kliniczne cytomegalii: cytomegalia wrodzona, nabyte zakażenie CMV (w tym cytomegalia potransfuzyjna), zakażenie u osób z ciężkimi niedoborami odporności. Największym zagrożeniem dla zdrowia i życia są zakażenia wrodzone, a także u osób z obniżoną odpornością.

Cytomegalowirus w ciąży

Wirusem cytomegalii można zarazić się już w życiu płodowym. Dochodzi wówczas do tzw. zakażenia wertykalnego (pionowego). Matka będąca nosicielem wirusa przez krew zaraża rozwijający się wewnątrz macicy płód. Co ważne, do zakażenia dojść może na każdym etapie ciąży, a prawdopodobieństwo przekazania wirusa dziecku uzależnione jest od rodzaju infekcji występującej u matki.

Znaczenie ma fakt, czy matka zetknęła się z wirusem po raz pierwszy czy była nosicielem i doszło do uaktywnienia wirusa. Dużo większe ryzyko niesie ze sobą pierwszy przypadek, wówczas prawdopodobieństwo zakażenia dziecka sięga  około 50 proc. Ważne jest, że kontakt płodu z wirusem CMV może nieść ze sobą bardzo poważne konsekwencje zdrowotne, które mogą pojawić się w różnym czasie.

Zakażenie wirusem cytomegalii w okresie płodowym może wiązać się z dużym ryzykiem wystąpienia wad rozwojowych płodu, w efekcie których dojść może do zgonu noworodka. Jednak nie jest to zasadą. Zakażenie wrodzone pierwsze symptomy może dać znacznie później, nawet u kilkulatków.

Cytomegalowirus podczas karmienia piersią

Na uwagę zasługuje fakt, że do zakażenia noworodka dojść może również drogą poziomą (horyzontalną). Dzieje się tak wówczas, gdy matka przekaże noworodkowi lub niemowlakowi wirusa podczas karmienia piersią. Ten rodzaj zakażenia zazwyczaj nie daje żadnych objawów.

Wtórne zakażenie cytomegalowirusem

Innym typem zakażeń są infekcje wtórne, do których doszło np. na skutek zabiegu przetaczania krwi lub operacji. Jeżeli dojdzie do wystąpienia objawów choroby, to w przypadku transfuzji występują one zazwyczaj od 3 do 12 tygodni, natomiast w przypadku transplantacji narządu od miesiąca do 4 miesięcy od operacji.

Objawy zakażenia cytomegalowirusem

W większości przypadków zakażenie przebiega bez charakterystycznych objawów, jednak u części pacjentów obserwowano rozwój mononukleozy cytomegalowirusowej. Pojawiają się wówczas objawy zbliżone do tych, które występują w przebiegu mononukleozy zakaźnej. Najczęściej są to:

• bóle mięśniowo-stawowe,
• gorączka,
• ogólne osłabienie.

Charakterystycznym symptomem jest powiększenie węzłów chłonnych, a także powiększenie wątroby, chociaż zdarzają się przypadki, w których dochodzi do zmian chorobowych w obrębie migdałków oraz powiększenia śledziony. U pacjentów dorosłych obserwowano rozwój żółtaczki.

W przypadku cytomegalii nabytej, występującej po transplantacji lub transfuzji, obserwowano przebieg choroby przypominający wirusowe zapalenie wątroby. Ponadto może dojść do rozwoju choroby poprzetoczeniowej, która powoduje wysoką i długotrwałą gorączkę, a może prowadzić do rozwoju zapalenia wątroby, śródmiąższowego zapalenia płuc czy zespołu mononukleozopodobnego.

Duże ryzyko zakażenia i wystąpienia ciężkich objawów choroby może dotyczyć pacjentów, u których występują ciężkie niedobory odporności, np. u osób zakażonych wirusem HIV i chorych na AIDS. W takich przypadkach objawy mogą obejmować także zapalenie siatkówki oraz naczyniówki, a także zapalenie mózgu, śródmiąższowe zapalenie płuc czy stany zapalne błony śluzowej przewodu pokarmowego, trzustki, nadnerczy.

Wpływ zakażenia cytomegalowirusem w ciąży na dziecko

Wirus cytomegalii stwarza duże zagrożenie dla kobiet ciężarnych. Oprócz ciężkich uszkodzeń płodu może spowodować utratę ciąży. Obserwowano, że u kobiet dochodziło do poronień samoistnych, a nawet obumarcia płodu.

Wirus nie pozostaje obojętny dla łożyska, służącego m.in. do dostarczania dziecku substancji odżywczych niezbędnych dla prawidłowego rozwoju. Zakażenie łożyska jest niebezpieczne bez względu na to, czy dojdzie również do zakażenia płodu czy nie. Nieprawidłowo funkcjonujące łożysko nie jest w stanie pełnić swoich funkcji, co w konsekwencji prowadzić może do obumarcia płodu.

U części noworodków zakażonych wirusem cytomegalii odnotowano objawy wrodzonej uogólnionej cytomegalii, m.in. wodogłowie lub małogłowie, uszkodzenia układu nerwowego, zapalenie mózgu czy niedowłady spastyczne. U noworodków diagnozowano także stany zapalne siatkówki i naczyniówki oraz poważne uszkodzenia zmysłu wzroku (całkowity zanik nerwu wzrokowego) oraz uszkodzenie zmysłu słuchu (niedosłuch lub też całkowita głuchota). Na skutek zakażenia cytomegalowirusem u noworodków dochodziło także do zmian, takich jak powiększenie wątroby i śledziony. W wyniku zakażenia  dochodziło także do spadku liczby płytek krwi, jak też skazy krwotocznej.

Wystąpienie ciężkich objawów cytomegalii wrodzonej, jeśli nie doprowadzi do uszkodzenia płodu lub poronienia w trakcie ciąży, niesie ze sobą ryzyko zgonu dziecka w pierwszych tygodniach życia. Należy podkreślić, że niektóre z objawów, jak uszkodzenia słuchu czy wzroku, uszkodzenia układu nerwowego mogą zostać u dziecka zdiagnozowane w późniejszym wieku, mimo że po porodzie nie obserwowano objawów wrodzonej cytomegalii.

Wiele osób przechodzi zakażenie bez objawów. Jest to problem zwłaszcza dla kobiet ciężarnych, które mogą nie mieć świadomości, że przeszły chorobę lub są nosicielkami, co może wpływać na rozwój ciąży i zdrowie dziecka.

CMV badanie

Cytomegalowirusa w organizmie można wykryć poprzez odpowiednie testy. W diagnostyce cytomegalii wykorzystywane są badania serologiczne, np.  metodą ELISA, która umożliwia wykrycie specyficznych dla cytomegalii przeciwciał w klasach IgG i IgM.

• Przeczytaj: Cytomegalia – objawy, leczenie, powikłania

Badanie na cytomegalię w ciąży

Coraz większe znaczenie diagnostyczne zyskuje także metoda PCR, czyli łańcuchowej reakcji polimerazy. Tego typu testy umożliwiają wykrywanie aktywnej i utajonej formy zakażenia. Metoda RT-PCR wykonana między 21. a 22. tygodniem ciąży pozwala diagnozować aktywną cytomegalię oraz zakażenie wirusem u płodu. Metoda RT-PCR pozwala na wykrycie materiału genetycznego wirusa w pobranym materiale. Analiza może być prowadzona na podstawie pobranej próbki moczu lub śliny, a także wydzieliny z oskrzeli, dróg rodnych kobiety czy z tkanek. W tym ostatnim przypadku konieczne jest wykonanie biopsji. Cytomegalowirusa można wykryć także w płynie owodniowym i mózgowo-rdzeniowym.

Przygotowanie do badania przeciwciał przeciwko cytomegalii

Badanie serologiczne wykrywające przeciwciała przeciwko cytomegalii nie wymaga specjalnego przygotowania. Badanie przeprowadzane jest na podstawie pobranej próbki krwi i trwa zaledwie kilka minut. Nie ma także przeciwwskazań, które uniemożliwiają lub utrudniają przeprowadzenie badania.

Kiedy badać przeciwciała przeciwko cytomegalii?

Badanie serologiczne pozwalające wykryć przeciwciała przeciwko wirusowi wywołującemu cytomegalię wykonywane jest u pacjentów, u których występują objawy mogące świadczyć o zakażeniu. Nie przeprowadza się rutynowych badań przesiewowych m.in. z powodu braku skutecznej metody leczenia.  

Ze względu na wysokie ryzyko dla kobiety ciężarnej i płodu zaleca się, aby wykonywać badanie u kobiet w ciąży, chociaż najlepszą praktyką jest sprawdzenie przeciwciał na etapie planowania ciąży. Takie postępowanie pozwala wykryć zakażenia u kobiet przechodzących chorobę bezobjawowo, chroniąc tym samym nienarodzone dziecko przed ryzykiem wystąpienia poważnych powikłań i wad wrodzonych. U ciężarnych ważne jest wykonanie badania, które pozwoli na zróżnicowanie zakażenia czynnego i utajonego.

Oznaczenie poziomu przeciwciał przeciwko wirusowi cytomegalii wykonywane jest również u noworodków, jeżeli zaobserwowane zostały niepokojące objawy. Wśród takich symptomów wymienić można w szczególności wysypkę skórną, zaburzenia jelitowe, a także żółtaczkę poporodową przebiegającą w sposób nietypowy. U niemowląt diagnostyka w kierunku cytomegalii przeprowadzana jest także w przypadku, gdy obserwuje się występowanie apatii, obniżonego napięcia mięśniowego czy słabego przyrostu masy ciała.

Wynik na przeciwciała CMV IgM i IgG

Badanie serologiczne pozwala określić obecność przeciwciał swoistych dla wirusa wywołującego cytomegalię w dwóch klasach IgG oraz IgM.

BADANIE CMV IgG

KUP ONLINE

BADANIE CMV IgM

KUP ONLINE

CMV badanie jak długo się czeka na wynik?

Wyniki badań serologicznych przeciwko cytomegalii dostępne są w ciągu 4 dni roboczych. Odbiór wyniku możliwy jest w recepcji wybranej placówki. Istnieje możliwość uzyskania dostępu do wyniku on-line. Aby odebrać wynik przez Internet należy w wybranej placówce poprosić o hasło dostępu, umożliwiające zalogowanie do wyników.

Gdzie zrobić badanie CMV?

Sprawdź czy masz przeciwciała w kierunku cytomegalii. Prywatnie badanie zrobisz w: 

Czytaj także:

Badania w ciąży – kalendarz badań w ciąży

Ospa wietrzna – objawy i leczenie ospy wietrznej

Półpasiec – przyczyny, objawy, leczenie - Medicover